Hàn Mặc Tử

  Hàn Mặc Tử

Hàn Mặc Tử (22/9/1912 - 11/11/1940) tên thật Nguyễn Trọng Trí, tên thánh là Phêrô Phanxicô, còn có các bút danh Lệ Thanh, Phong Trần, Minh Duệ Thị. Ông sinh ở làng Lệ Mỹ, huyện Đồng Lộc, tỉnh Đồng Hới (nay là Quảng Bình) trong một gia đình công giáo nghèo, cha mất sớm. Thuở nhỏ sống và học tiểu học ở Quy Nhơn, học trung học ở Huế, sau làm ở Sở Đạc Điền, bị thôi việc vì đau ốm. Năm 1934-1935, ông theo Thúc Tề vào Sài Gòn làm báo (viết báo Công luận, phụ trách trang văn báo Sài Gòn), về sau lại trở ra Quy Nhơn. Năm 1936, bị mắc bệnh phong, phải vào nhà thương Quy Nhơn và qua đời ở đó.

Hàn Mặc Tử làm thơ sớm, 14 tuổi đã làm thơ Đường luật đăng báo với bút danh Minh Duệ Thị. Năm 1930, ông đoạt giải nhất trong cuộc thi thơ do một thi xã tổ chức. Cùng Chế Lan Viên lập Trường thơ… 

NHỮNG GIỌT LỆ 

Trời hỡi, bao giờ tôi chết đi?

Bao giờ tôi hết được yêu vì,

Bao giờ mặt nhựt  tan thành máu,

Và khối lòng tôi cứng tợ si?

Họ đã xa rồi khôn níu lại,

Lòng thương chưa đã, mến chưa bưa...

Người đi, một nửa hồn tôi mất,

Một nửa hồn tôi bỗng dại khờ.

Tôi vẫn còn đây hay ở đâu?

Ai đem tôi bỏ dưới trời sâu?

Sao bông phượng nở trong màu huyết,

Nhỏ xuống lòng tôi những giọt châu?

LES LARMES 

Ô ciel, quand donc mourrai-je ?

Quand cesserai-je d’aimer ?

Quand le soleil se changera-t-il en sang,

Et mon cœur deviendra-t-il dur comme l’acier ?

Ils sont partis, je ne peux les retenir,

Mon amour n’a pas été rassasié, mon attachement demeure…

Quand ils s’en vont, c’est la moitié de mon âme qui s’efface,

Et l’autre moitié devient soudain insensée.

Suis-je encore ici ou bien ailleurs ?

Qui m’a jeté sous cet immense ciel ?

Pourquoi les fleurs de flamboyant s’ouvrent-elles d’un rouge sang,

Laissant tomber en mon cœur ces larmes de perles ?

TEARS

Oh heavens, when will I die?

When will I no longer be loved?

When will the sun set into blood,

And my heart turn as hard as stone?

They have gone, no way to bring them back,

My love is not yet fulfilled, my affection still unspoken…

They leave, and with them, half of my soul is lost,

Half of my soul suddenly turns foolish.

Am I still here, or somewhere else?

Who has cast me beneath the deep sky?

Why do the phoenix flowers bloom in crimson,

Dropping pearls into my heart as tears?

ĐÂY THÔN VĨ DẠ

Sao anh không về thăm thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên .
Vườn xanh mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền.

Gió theo lối gió, mây đường mây,
Dòng nước buồn thiu, hoa bắp lay...
Thuyền nào đậu bến sông trăng đó,
Có chở trăng về kịp tối nay?

Mơ khách đường xa, khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra ...
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?

ICI LE HAMEAU DE VI DA

Pourquoi ne reviens-tu pas visiter le village de Vĩ?

Regarde le soleil se lever au-dessus des palmiers,

Le jardin est d’un vert éclatant, aussi vert que l’ambre,

Les feuilles de bambou couvrent le visage carré.

Le vent suit son chemin, les nuages suivent leur route,

Le courant de l’eau est mélancolique, les fleurs de maïs dansent doucement…

Quel bateau est amarré au quai sous la lune,

Transportera-t-il la lune avant ce soir?

Je rêve du voyageur lointain, voyageur lointain

Ton vêtement blanc, on ne le distingue pas…

Ici, la brume obscure l’image des gens,

Qui sait si l’amour est véritable et profond?

HERE IS VI DA HAMLET

Why don't you return here, to visit Vĩ hamlet?
To watch rising sun shining over rows of betel palm trees.
Someone's garden is lush with jade green color
Bamboo leaves shade across a square face.

Winds chasing winds, clouds following clouds
A very sad stream flows amidst swaying corn flowers..
Someone's boat is docked at the Moon River pier
Will it be able to tug the moon home on time tonight?

Dreaming of a far away, far away guest
Your dress is so white that I almost don't recognize
At this place, smoky mists blur one's image
Who knows whose passionate love is still deep. 

DALAT TRĂNG MỜ

Đây phút thiêng liêng đã khởi đầu:
Trời mơ trong cảnh thực huyền mơ!
Trăng sao đắm đuối trong sương nhạt,
Như đón từ xa một ý thơ.

Ai hãy làm thinh chớ nói nhiều,
Để nghe dưới đáy nước hồ reo;
Để nghe tơ liễu run trong gió,
Và để xem trời giải nghĩa yêu...

Hàng thông lấp loáng đứng trong im,
Cành lá in như đã lặng chìm.
Hư thực làm sao phân biệt được!
Sông Ngân Hà nổi giữa màn đêm.

Cả trời say nhuộm một màu trăng,
Và cả lòng tôi chẳng nói rằng.
Không một tiếng gì nghe động chạm,
Dẫu là tiếng vỡ của sao băng...

DALAT SOUS LA LUNE VOILÉE

Voici le moment divin qui a déjà commencé
Un ciel de rêve dans un tableau féerique
La lune et les étoiles dans la brume blafarde noyées
Semblent attendre de loin une ébauche poétique.

Qu’on ne parle pas, qu’on cesse les causeries
Pour écouter, au fond du lac, les eaux murmurer
Pour écouter, dans le vent, les saules frissonner
Le ciel va expliquer ce que l’amour signifie.

Les pins s’aperçoivent, debout, dans le silence
Leurs branches et feuilles ne font aucun bruit.
Entre l’irréel et le réel, distingue-t-on la différence !
La voie lactée émerge sur le rideau de la nuit.

Le firmament s’enivre, teinté de clarté lunaire,
Et tout mon cœur veut maintenant se taire.
Aux alentours, aucun heurt ne se fait entendre
Pas même l’éclat lointain d’une étoile filante.

MISTY MOON IN DALAT 

This sacred moment has begun:

The sky dreams in a truly dreamy scene!

The moon and stars are lost in the faint mist,

As if greeting from afar a poetic thought.

Let us all be silent, don’t speak too much,

To hear the water’s murmur beneath the lake;

To hear the willow threads trembling in the wind,

And to see the sky explain love…

The pine trees stand shimmering in stillness,

Their branches and leaves are as if they have quietly sunk.

How can one tell the real from the illusion?

The Milky Way rises in the midst of the night.

The whole sky is intoxicated, dyed in moonlight,

And my heart, too, says nothing.

Not a single sound can be heard, 

not even the breaking of a meteor…

BẼN LẼN

Tặng Baudelaire

Trăng nằm sóng soãi trên cành liễu
Đợi gió đông về để lả lơi...
Hoa lá ngây tình không muốn động
Lòng em hồi hộp, chị Hằng ơi!

Trong khóm vi lau rào rạt mãi:
Tiếng lòng ai nói? Sao im đi?...
Ô kìa! bóng nguyệt trần truồng tắm
Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe...

Vô tình để gió hôn lên má
Bẽn lẽn làm sao, lúc nửa đêm!...
Em sợ lang quân em biết được
Nghi ngờ tới cái  tiết trinh em...

HÉSITANTE

À Baudelaire

La lune s’étend paresseusement sur la branche de saule,

Attendant que le vent d’hiver arrive pour se laisser aller…

Les fleurs et les feuilles, timides et amoureuses, ne veulent pas bouger,

Mon cœur est agité, ô grande soeur Hằng !

Dans le buisson de roseaux, le bruit du vent souffle sans fin :

Qui parle ainsi ? Pourquoi ce silence ?

Oh ! Voilà que l’ombre de la lune se dénude et se baigne,

Révélant son visage doré au fond du ruisseau…

Sans le vouloir, le vent embrasse ma joue,

Oh ! Comme je me sens gênée, en pleine nuit…

Je crains que mon mari ne le sache,

Soupçonnant peut-être ma chasteté…

BASHFULNESS

For Baudelaire

The moon lies sprawled on the willow branch,

Waiting for the eastern wind to drift…

The flowers and leaves, innocent in love, don’t want to stir,

My heart flutters, oh Moon Goddess!

In the reed bush, the wind keeps rustling:

Whose heart is speaking? Why does it fall silent?…

Look! The moon’s bare form is bathing,

Revealing its golden shape at the bottom of the ravine…

By chance, the wind kisses my cheek,

How bashful, at midnight!…

I fear my lover will find out,

And doubt my chastity…

MÙA XUÂN CHÍN

Trong làn nắng ửng: khói mơ tan,
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.
Sột soạt gió trêu tà áo biếc,
Trên giàn thiên lý. Bóng xuân sang.

Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời
Bao cô thôn nữ hát trên đồi;
- Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi...

Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,
Hổn hển như lời của nước mây,

Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc,
Nghe ra ý vị và thơ ngây...

Khách xa gặp lúc mùa xuân chín,
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng:
- “Chị ấy, năm nay còn gánh thóc
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang.

LE PRINTEMPS MÛR

Sous la lumière dorée, la brume des rêves se dissipe,

Les toits de chaume sont parsemés de taches d’or.

Le vent souffle, jouant avec les manches de la tunique bleue,

Sur la treille de l’indigotier, l’ombre du printemps s’installe.

Les vagues de l’herbe verte ondulent jusqu’au ciel,

Les jeunes filles du village chantent sur la colline ;
Demain, dans cette foule de jeunes filles printanières,
Certaines suivront leurs maris et quitteront le jeu de l’amour…

Les voix de chant flottent, suspendues à mi-hauteur de la montagne,
Essoufflées comme les paroles de l’eau et des nuages,
Murmurant à qui est assis sous les bambous
Se fondant en une mélodie de douceur et de naïveté…

Un visiteur qui arrive en ce temps de printemps mûr,
Son cœur ému se souvient du village :
« Cette année, est-ce qu’elle porte encore du riz
Le long de la rive du fleuve sous la chaleur du soleil ? »

THE RIPENED SPRING

In the golden light, the dream mist fades away,

The thatched roofs are dotted with golden spots.

The wind rustles, teasing the blue tunic,

On the vine trellis, the shadow of spring falls.

The waves of green grass ripple to the sky,

Young village girls sing on the hill;
Tomorrow, among these springtime youths,
Some will follow their husbands and leave the game of love…

The singing voices hover, half-way up the mountain,
Breathing heavily like the words of water and clouds,
Whispering to those sitting under the bamboo,
Blending into a sweet and naive melody…

A traveler, arriving at this time of the ripened spring,
His heart stirred, remembers the village:
“This year, does she still carry rice
Along the riverbank, under the scorching sun?”

SÁNG TRĂNG

Vui thay cảnh sáng trăng
Ái tình bắt đầu căng
Hoa thơm thì nín lặng
Hương thơm thì bay lay
Em tôi thì hổn hển
Áo xiêm lấm tấm vàng
Em tôi đã hiểu chưa
Đó là khúc tình ca
Nâng theo hơi thở nhẹ
Ở trên làn dây tơ
Của lòng em rộn rã
Khi mới học đòi mơ
Đêm nay trăng đúng tuổi
Năm nay em dậy thì
Làm sao không quyến luyến
Hoa gió đã tình si
Em tôi còn ngẫm nghĩ
Chưa thấy nói năng chi...

LUMIÈRE DE LA LUNE

Quelle joie de voir la scène sous la lumière de la lune,

L’amour commence à se tisser,

Les fleurs parfumées se taisent,

Le parfum se répand doucement.

Ma sœur halète,

Son manteau léger scintille de doré,

Ma sœur a-t-elle compris ?

C’est une chanson d’amour,

Portée par des souffles légers,

Suspendue aux fils fins

De ton cœur agité.

Quand tu apprenais à rêver,

Ce soir, la lune a l’âge juste,

Cette année, tu es entrée dans l’adolescence,

Comment ne pas être envoûtée ?

Les fleurs et le vent sont déjà amoureux,

Ma sœur pense encore,

Mais elle ne dit rien…

MOONLIGHT

How joyful is the scene in the moonlight,

Love begins to unfold,

The fragrant flowers fall silent,

The scent gently drifts away.

My sister pants,

Her dress sparkles with golden dots,

Has my sister understood?

It is a love song,

Carried by soft breaths,

Suspended on the fine threads

Of your heart, in a flutter.

When you first learned to dream,

Tonight, the moon is of the right age,

This year, you’ve entered adolescence,

How could you not be enchanted?

The flowers and the wind are already in love,

My sister still ponders,

But she says nothing…

TRĂNG VÀNG TRĂNG NGỌC

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng Trăng!
Ai mua trăng tôi bán trăng cho
Không bán đoàn viên, ước hẹn hò...
Bao giờ đậu trạng vinh quy đã
Anh lại đây tôi trao chữ thơ.

Không, Không, Không! Tôi chẳng bán hồn Trăng.
Tôi chỉ đùa vui, anh tưởng rằng
Tôi nói thật, thì anh dại quá:
Trăng Vàng Trăng Ngọc đâu thể bán.

Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!
Trăng sáng, trăng rạng khắp mọi nơi
Tôi đang cầu nguyện cho trăng tôi
Tôi đếm từng tràng chuỗi cho trăng
Trăng mới là Trăng của Rạng Ngời
Trăng! Trăng! Trăng! Là Trăng, Trăng, Trăng!

LUNE D’OR LUNE DE PERLE

Lune ! Lune ! Lune ! C’est Lune, Lune Lune !

Qui achète la lune, je vends la lune

Mais je ne vends pas la réunion, ni les promesses d’amour…

Quand viendra l’heure des honneurs et des triomphes,

Je reviendrai pour t’offrir des poèmes.

Non, non, non ! Je ne vends pas l’âme de la Lune.

Je ne fais que m’amuser, tu crois que je parle sérieusement,

Mais si tu crois cela, tu es bien naïf :

La Lune d’Or, La Lune de Perle ne peut être vendue.

Lune ! Lune ! Lune ! C’est Lune, Lune, Lune !

La Lune brille, la Lune éclaire partout

Je prie pour ma lune

Je compte chaque perle de prière pour ma Lune

Car la Lune est celle de l’Illumination

Lune ! Lune ! Lune ! C’est Lune, Lune, Lune !

GOLDEN MOON, JADE MOON

Moon! Moon! Moon! It’s the Moon, Moon, Moon!

Who wants to buy the moon? I’ll sell the moon to you.

But I won’t sell reunion, promises of love…

When the scholar’s honor has been won,

I’ll come back here to offer you a poem.

No, no, no! I don’t sell the soul of the Moon.

I’m just joking, you thought I was serious,

But you’re too naive:

Golden Moon, Jade Moon, can never be sold.

Moon! Moon! Moon! It’s the Moon, Moon, Moon!

The moon shines, the moon glows everywhere.

I’m praying for my moon,

Counting each bead of the rosary for the moon.

Only the Moon of Radiance is truly the Moon.

Moon! Moon! Moon! It’s the Moon, Moon, Moon!

MỘT CÕI QUÊN

Đêm ấy lại một đêm trăng sáng,
Mưa bên hiên lạnh lẽo không ngừng,
Cô đơn, vâng, quả thật vắng vẻ,
Đêm chỉ mình tôi – Một cõi quên!

Tôi hoàn trả lại những lo âu,
Hoàn trả người, những nghi ngờ,
Cõi riêng yên ắng, đóng kín cửa,
Người ngoài vui vẻ với bụi trần.

Cơn gió đông lạnh lẽo thấu xương,
Tất cả xung quanh hòa thành một cõi trống,
Lắng nghe – Tôi, chỉ nghe tiếng khóc,
Hiện hữu chi đây? Chỉ là nghẹn lòng.

UN MONDE OUBLIÉ

Cette nuit encore, une nuit de pleine lune,

La pluie tombe incessamment sur le porche froid,

Solitude, oui, c’est vraiment désert,

La nuit, je suis seul – Un monde oublié !

Je rends mes inquiétudes,

Je rends les gens, les doutes,

Mon monde à moi, silencieux, ferme sa porte,

Les autres, joyeux, se mêlent à la poussière du monde.

Le vent d’hiver glacial me pénètre jusqu’aux os,

Tout autour de moi se fond dans un espace vide,

J’écoute – Je n’entends que des pleurs,

Que reste-t-il ici ? Rien d’autre que la gorge nouée.

A FORGOTTEN WORLD

That night, once again, a night with a bright moon,

The rain falls incessantly on the cold porch,

Loneliness, yes, truly desolate,

The night, just me – A forgotten world!

I return my worries,

I return the people, the doubts,

My own quiet world, closing its door,

The others, happy, mingle with the dust of the world.

The cold winter wind cuts to the bone,

Everything around merges into an empty space,

I listen – I only hear the cries,

What remains here? Nothing but a choking heart.

NẮNG VÀNG 

Mê ánh trăng, đắm đuối với trinh tiết
Mê nắng vàng như hòa quyện tình duyên.
Phơi bày lòng mình, cho áo gió lay nghiêng
Ghi trong từng câu chữ, thêm phần nghĩa lý
Xuân trên má, ý thơ lắng đọng
Hây hây mơ, chín gấc trong mùa hương.
Cô đang đi, - tôi buông dây yêu thương
Sẽ lúng túng trên đôi môi luôn chớp,
Nắng sẽ lâu và trí cô sẽ ngớp,
Ý muốn đi, - nhưng chân vướng tơ yêu...
Môi bối rối, không biết nói bao nhiêu
Bị ngượng với muôn chim đường phố
Cô say nắng, hay nắng say tiếng thơ.
A ha ha! Trong một phút say đắm!
Giữ hơi thơm bằng sức điện tình truyền
Tôi đạt được một mùa xuân tinh khiết.
Mùa xuân ấy là lòng tôi tha thiết.
Mê cuồng say đắm vì tình yêu
Ôi chao ôi! Trong nắng rực mùi hương...

LUMIÈRE DORÉE

Je suis fasciné par la lumière de la lune, envoûté par la pureté.

Je suis charmé par la lumière dorée qui semble fusionner avec l’amour.

Je dévoile mon cœur, laissant le vent jouer avec mes vêtements.

Je gravé dans chaque mot, donnant plus de sens à l’existence.

Le printemps sur ma joue, la poésie qui se pose.

Le doux rêve, la mangue mûre dans la saison des senteurs.

Elle marche, - je laisse tomber les fils de mon amour.

Je serai embarrassé sur mes lèvres toujours hésitantes,

Le soleil durera et son esprit sera émoussé,

Le désir de partir, - mais les pieds restent accrochés à l’amour…

Les lèvres gênées, ne sachant combien dire,

Gêné par les oiseaux dans la rue,

Elle est ivre de soleil, ou le soleil est ivre des mots.

Ah ha ha ! Dans une minute d’extase !

Je garde son parfum par l’énergie de l’amour qui se transmet.

J’ai trouvé un printemps pur.

Ce printemps est mon cœur ardent.

Fou de désir, épris de l’amour,

Oh mon Dieu ! Dans la lumière dorée, l’odeur enivrante…

GOLDEN SUNSHINE

I’m enchanted by the moonlight, captivated by purity,

I’m drawn to the golden sunshine, as it seems to intertwine with love.

I lay bare my heart, letting the breeze sway my clothes,

I inscribe in every word, adding deeper meaning.

Spring on my cheek, the poetry lingers,

A gentle dream, ripe mangoes in the season of fragrance.

She walks by, – I let go of the threads of my love,

I will be embarrassed by my lips, always hesitant,

The sun will last, and her mind will become dulled,

The desire to leave, – but my feet are tangled in love…

My lips unsure, not knowing how much to say,

Shy before the birds on the street,

She’s drunk on sunshine, or the sunshine is drunk on words.

Ah ha ha! In a moment of passion!

I hold onto her fragrance through the energy of love transmitted,

I have found a pure spring.

That spring is my ardent heart.

Madly in love, intoxicated by desire,

Oh my God! In the golden sunshine, the intoxicating scent…

ĐÊM KHUYA Ở LÀNG QUÊ

Lều tranh lạnh lẽo suốt đêm dài,
Rét buốt cỏ cây, trời lạnh đến đâu...
Hé cửa ngắm trăng, trăng nhợt nhạt,
Khóa then thắp nến, nến rơi lệ.

Chiêm bao thấy bóng lẩn khuất động Dao Trì,
Hồn mơ mộng, chơi với nhạc thủy cầm.
Năm ngón tay lướt trên đường tơ,
Gió quên than thở, dế quên sầu.

NUIT TARDIVE AU VILLAGE 

La hutte de chaume est glacée toute la nuit,

Le froid mord les herbes et les arbres, le ciel est si froid…

J’ouvre la porte pour admirer la lune, la lune est pâle,

Je ferme à clé, allume une bougie, la bougie pleure des larmes.

Dans mon rêve, je vois une silhouette se cacher dans les montagnes de Dao Tri,

L’âme rêveuse, jouant avec la musique de l’instrument aquatique.

Cinq doigts glissent sur les fils,

Le vent oublie de gémir, les grillons oublient leur tristesse.

LATE NIGHT IN THE COUNTRYSIDE

The thatched hut is cold throughout the long night,

The frost bites the grass and trees, the sky is freezing…

I open the door to gaze at the moon, the moon is pale,

Locking the latch, I light a candle, and the candle sheds tears.

In my dream, I see a shadow hiding in the Dao Tri mountains,

The soul drifts, playing with the music of the water instrument.

Five fingers glide over the strings,

The wind forgets to sigh, the crickets forget their sorrow.

CHƯA BIẾT YÊU

Em như trái đào tơ
Đôi mắt còn ngây thơ
Chưa biết say tình ái
Đuổi trăng em nô đùa
Em là Nàng Ly tao
Khúc hát đường thấp cao
Chen lẫn trong cành lá
Khiến lòng ai dạt dào
Em là nước ngọc tuyền
Trôi lại chốn Đào Nguyên
Để khách cao phẩm giá
Rửa tan vết tình duyên
Em là bóng trăng thinh
Hình ảnh gái đồng trinh
Mới có mười năm tuổi
Biết chi đến ái tình.

“NE PAS ENCORE CONNAÎTRE L’AMOUR”

Tu es comme un fruit de pêche tendre

Tes yeux sont encore naïfs

Tu ne sais pas encore ce qu’est l’amour

Chassant la lune, tu t’amuses.

Tu es la La Ly tao

Une chanson entre monts et vallées

Se mêlant aux branches et aux feuilles

Éveillant un cœur ému.

Tu es l’eau cristalline

Coulant vers le pays de l’Immortel

Pour que les âmes nobles

Lave les traces des amours passées.

Tu es l’ombre de la lune pure

L’image d’une jeune fille vierge

A peine dix ans d’âge

Que sais-tu donc de l’amour ?

“NOT YET KNOWING LOVE”

You are like a tender peach fruit

Your eyes are still innocent

You do not yet know the feeling of love

Chasing the moon, you playfully run.

You are my Ly tao

A song through high and low paths

Blending among branches and leaves

Stirring a heart full of emotion.

You are the crystal-clear water

Flowing to the Land of Immortality

So that the noble souls

May wash away the marks of past loves.

You are the pure moon’s shadow

The image of a virgin girl

Only ten years old

What do you know of love?

GÁI LẤY CHỒNG GIÀ 

Mười hai bến nước biết đâu là
Thèm lấy trai tơ, lấy cụ già
Gối phụng đã ưng vầy tuổi hạc
Giao loan chi thẹn lúc canh gà
Ra đường chúng tưởng tình ông cháu
Đóng cửa ai ngờ thú nguyệt hoa
Duyên nợ thày nay mà cũng ngộ
Ai đời con gái lấy ông tra (già)

 ÉPOUSER UN VIEIL HOMME

Douze quais d’eau, qui sait où se trouvent

La tentation de prendre un jeune homme ou un vieil homme

L’oreiller d’un phénix, une fois choisi, vieillit ainsi

Le mariage de l’amour, que de honte en pleine nuit

Dans la rue, ils pensent que c’est une relation entre grand-père et petit-enfant

Mais derrière la porte, c’est un secret de la fleur de la lune

Destin et dette, aujourd’hui, c’est étrange

Qui aurait cru qu’une fille épouserait un vieil homme

MARRY AN OLD MAN

Twelve riverbanks, who knows where they are

Desiring to take a young man or an old one

The phoenix pillow, once chosen, thus grows old

A marriage of love, what shame in the middle of the night

In the street, they think it’s a relationship between grandfather and grandchild

But behind closed doors, it’s a secret of the moon flower

Fate and debts, today it’s strange

Who would have thought a girl would marry an old man.

HÌNH ẢNH XƯA

Nắng chiều nay bặt tiếng xuân tiêu
Thôi, hát cùng em điệu hát chiều.
(Yến Lan)

Tung ánh sáng, đốt tan bầu lặng lẽ,
Xé màn đêm xe đến bóng Tiên Nga.
Ta cảm thấy ma thiêng trong quạnh quẽ,
Moi tim gan than khóc giữa bầu hoa.

Máu ngàn xưa phun rơi trên màn thắm,
Trong hư vô, diêu động mảnh tim sầu.
Ta rung rẩy giương lên tầm mắt sáng,
Tìm trong không bức ảnh nhạt từ lâu.

Cảnh rùng rợn phai tình trong mê sảng,
Với ma thiêng dần hiện giữa màn hoa.
Giây hư huyễn gieo ra từng mảnh đạn,
Muôn lạy ngươi, mau kíp hãy dang ra,
Muôn lạy ngươi, mau lặng khỏi tim ta.

Van ngươi thôi! Vụt tắt bóng điêu tàn,
Đừng chôn ta mê man trong hỗn trận.
Ma thiêng hỡi! Giấu đi tia hốt hoảng,
Để ta cam trơ trẽn với số phần,
Để ta cam trơ trẽn phận Phong Trần...

IMAGE ANCIENNE

“ Le soleil de l’après-midi se tait, le printemps s’en va,

Viens, chante avec moi la mélodie du soir.”

(Yến Lan)

Lumière éclatante, brûlant le silence,

Déchirant la nuit, une ombre de la Fée s’épanouit.

Je ressens l’esprit mystique dans le vide,

Mon cœur et mes entrailles pleurent au milieu des fleurs.

Le sang d’autrefois tombe sur le voile écarlate,

Dans le néant, l’âme tremble, un cœur de tristesse.

Je frissonne, levant les yeux vers la lumière,

Cherchant dans l’invisible une vieille photo décolorée.

Le paysage effrayant efface l’amour dans la folie,

Avec des esprits mystiques apparaissant au milieu des fleurs.

Chaque instant de rêve déverse des éclats de douleur,

Je t’implore, pars vite, écarte-toi,

Je t’implore, pars, quitte mon cœur.

Je t’en supplie, disparais, spectre de la ruine,

Ne m’enterre pas dans ce chaos sans fin.

Esprit mystique, cache cette lueur de panique,

Laisse-moi m’accepter dans mon destin,

Laisse-moi m’accepter dans mon destin de Phong Trần…

OLD IMAGE

“This afternoon’s sunlight fades, spring’s voice silenced,

Come, sing with me the tune of the evening.”

(Yến Lan)

Casting light, burning away the silent air,

Tearing the night, the shadow of the Fairy appears.

I feel the mystical spirit in the emptiness,

My heart and soul weep amidst the flowers.

Blood from ancient times falls upon the crimson veil,

In the void, the soul trembles, a heart of sorrow.

I shiver, lifting my eyes to the bright light,

Searching in the unseen for an old, faded photograph.

The frightening scene erases love in madness,

With mystical spirits emerging amidst the flowers.

Each fleeting moment scatters shards of pain,

I beg you, quickly, step away,

I beg you, leave, leave my heart.

I beg you, vanish, shadow of ruin,

Don’t bury me in this endless chaos.

Mystical spirit, hide this spark of panic,

Let me accept my fate,

Let me accept my fate of Phong Trần…

CHẠY THEO HẠNH PHÚC 

Rời đời ta thấy đời vui sao
Đầy cả say sưa với ngọt ngào...
Lúc ấy lòng ta như rạo rực
Bâng khuâng thèm uống rượu Quỳnh Dao
Ai ơi thèm lắm cái yêu đương
Của khách ngây thơ thường nhớ thương
Trong lúc tình xuân phơi phới động
Một mình đắm đuối với mùi hương
Đêm ấy mơ hoa ở dọc đàng
Say sưa ta đuổi bóng trăng đang
Vẩn vơ luồng gió như lưu luyến
Đem lại bên tai tiếng thở than
Ta mải mê man với ai tình
Với thần Hạnh phúc, cảnh hư vinh
Thân ta trải biết bao nguy hiểm
Rốt cuộc không ai hiểu được mình.

COURIR APRÈS LE BONHEUR 

En quittant la vie, je trouve la vie si joyeuse

Pleine de plaisir et de douceur…

À ce moment-là, mon cœur est tout émoustillé

Je me sens nostalgique, désireux de boire du vin Quynh Dao

Ô toi, combien je désire l’amour

Des voyageurs naïfs qui souvent se souviennent

Dans le moment où le printemps amoureux s’épanouit

Seul, je me perds dans la fragrance du parfum

Cette nuit-là, je rêve des fleurs sur le chemin

Ivresse, je poursuis l’ombre de la lune

Les vents errants semblent si attachés

Apportant à mes oreilles des soupirs

Je suis absorbé par quelqu’un, une passion

Avec le dieu du Bonheur, dans un monde illusoire

Mon corps endure tant de dangers

Et à la fin, personne ne me comprend.

CHASING HAPPINESS

Leaving life behind, I find life so joyful

Full of intoxication and sweetness…

At that moment, my heart feels so excited

I long to drink Quynh Dao wine

Oh, how I crave the love

Of innocent travelers who often feel longing

In the time when spring’s love flourishes

Alone, I lose myself in the scent of fragrance

That night, I dream of flowers along the path

Drunk, I chase the moon’s shadow

The wandering breeze seems so attached

Bringing sighs to my ears

I am absorbed in someone, in passion

With the god of Happiness, in an illusionary world

My body endures countless dangers

And in the end, no one understands me.

PHÚT MƠ MÀNG

Đêm hôm qua,
Giấc mộng sa đà;
Anh nằm trông thấy bông hoa tơi bời.
Sóng lòng vơi vơi,
Nỗi lòng chơi vơi;
Buồn tình anh nhớ đến người năm xưa.
Xuân đang vừa,
Duyên lứa đang vừa;
Ước ao ao ước em chờ "vu quy".
Ôi, thời gian đi...
Lỡ mất giai kỳ;
Gặp anh buổi ấy em liền thương ngay.
Không rượu mà say,
Rứa mà say;
Đôi ta hớn hở với ngày xuân sang.
Tích tịch tình tang,
Tình tình tang...
Ai hay ly biệt đoạn tràng từ đây.
Mịt mù nước mây.

MINUTE DE RÊVE

La nuit dernière,

J’ai rêvé sans fin ;

Je m’endormais en voyant une fleur déchirée.

Les vagues du cœur flottent,

L’âme flottant sans repère ;

Je me souviens avec tristesse de la personne d’autrefois.

Le printemps arrive,

Les destins s’entrelacent ;

Je rêve, espérant que tu attendes le jour du mariage.

Oh, le temps passe…

Nous avons perdu cette période d’or ;

Quand je t’ai rencontré ce jour-là, tu m’as aimé immédiatement.

Pas de vin, mais enivré,

Nous étions heureux alors que le printemps arrivait.

Les heures passent lentement,

Les sentiments s’écoulent…

Qui sait que la séparation commence à partir d’ici ?

Un horizon brumeux, d’eau et de nuages.

MOMENT OF DREAM

Last night,

I drifted into a dream;

I lay there, seeing a flower torn apart.

The waves of my heart float,

My soul drifts aimlessly;

With sorrow, I remember the one from the past.

Spring is arriving,

The destinies intertwine;

I dream, hoping you’re waiting for the wedding day.

Oh, time passes…

We’ve missed that golden moment;

When I met you that day, you loved me right away.

No wine, yet we were intoxicated,

We were joyful as spring arrived.

The hours pass slowly,

Feelings flow…

Who knows that separation begins from here?

A foggy horizon, of water and clouds.

LƯU LUYẾN

Tiếng thét bên ngoài xé đám mây
Mặt thành dọi lại đường lung lay
Ở trong trướng gấm còn lưu luyến
Bốn mắt trơ nhìn dở tỉnh say
Tướng quân mặc giáp đứng bên sàng
Ôm lấy phu nhân chẳng nói rằng
Hồi trống sau lưng luôn thúc giục
Mau đem thân đến chốn sa trường
Phu nhân vật vã áo xiêm thừa
Tóc rối đường tơ thảm thiết chưa?
Khóc tớt, lê chân trôi nhạt phấn
Phen này ra trận được hay chưa?
Tiếng thét bên ngoài xé đám mây
Mặt thành dội lại dường lung lay
Ở trong trướng gấm còn lưu luyến
Bốn mắt trơ nhìn dở tỉnh say...

ATTACHEMENT

Les cris venant de l’extérieur déchirent les nuages,

Le visage de la ville se répercute, vacillant,

Dans la tente de soie, il reste encore de la nostalgie,

Les deux yeux restent figés, mi-éveillés, mi-enivrés.

Le général en armure se tient près du lit,

Il enlace sa femme sans dire un mot,

Le tambour derrière lui bat sans cesse,

Pressant de l’emmener sur le champ de bataille.

La femme, épuisée, dans sa robe de soie,

Ses cheveux en désordre, le fil de soie brisé,

Pleure abondamment, traînant des pas hésitants,

Se demandant si elle pourra partir à la guerre cette fois.

Les cris venant de l’extérieur déchirent les nuages,

Le visage de la ville se répercute, vacillant,

Dans la tente de soie, il reste encore de la nostalgie,

Les deux yeux restent figés, mi-éveillés, mi-enivrés…

FONDNESS

The cries from outside tear through the clouds,

The city’s face echoes, trembling,

Inside the silk tent, there is still a lingering attachment,

Two eyes remain fixed, half-awake, half-dazed.

The general, in armor, stands beside the bed,

He holds his wife without saying a word,

The drum behind him constantly beats,

Urging him to bring her to the battlefield.

The wife, exhausted, in her silk robes,

Her hair in disarray, the silk thread broken,

Cries heavily, dragging her feet,

Wondering if she can go to war this time.

The cries from outside tear through the clouds,

The city’s face echoes, trembling,

Inside the silk tent, there is still a lingering attachment,

Two eyes remain fixed, half-awake, half-dazed…

NGOẠN CẢNH CHÙA

Khách trần rẽ lối Thiên Thai
Cỏ hoa lạ mặt tươi cười làm quen
Xinh thay phong cảnh rừng thiền
Bầu sen hương ngát cạnh đền suối reo

Bích Khê động khẩu, ưng trường tại
Khách trần ai bước tới ngỡ non tiên
Thấy hoa cỏ lạ muốn làm quen
Lòng thấm thía mùi thiền như thoát tục
Thuỷ nhiều môn tiền ba lộng nguyệt
Phong lai lâm hạ ảnh phiêu dương
Chuông tế độ thức tỉnh bạn văn chương
Bầu trăng gió dễ thường quên nhắm nhía
Im mát bóng đàm hoa phước địa
Phật Quan Âm rừng tía có linh thiêng
Xuống đây ngoạn cảnh thiên nhiên.

ADMIRATION DU PAYSAGE DU TEMPLE 

Le visiteur trépasse, s’aventurant sur le chemin du Paradis Céleste,

Les herbes et les fleurs inconnues sourient, se faisant des amis.

Magnifique est le paysage de la forêt de la méditation,

Le lotus embaumant se trouve à côté du temple, près de la rivière chantante.

La grotte de Bích Khê, la bouche des montagnes, l’oiseau reste en position,

Le visiteur, en voyant ce lieu, croirait être arrivé sur une montagne céleste.

Voyant des fleurs et des herbes inconnues, il veut s’y attacher,

Le cœur se remplit du parfum de la méditation, semblant se détacher du monde.

Le grand lac, des vagues aux lointaines lueurs lunaires,

Le vent soufflant, l’ombre du pin flottant sur les rives,

Les cloches résonnent, éveillant l’esprit des poètes,

Sous la lune, le vent léger fait oublier la vie tumultueuse.

Le silence et la fraîcheur sous l’ombre des lotus, le lieu béni,

Le Bouddha Avalokitesvara, la forêt violette, y vibre de sainteté.

Descends ici, contemple le paysage de la nature.

ADMIRING THE TEMPLE SCENERY

The traveler steps off the path, venturing into the Celestial Paradise,

Strange flowers and grasses smile, making friendly acquaintance.

Beautiful is the scene of the meditation forest,

The lotus bloom’s fragrance beside the temple, where the stream hums.

The Bích Khê cave, the mouth of the mountains, the bird stays poised,

The visitor, upon seeing this, might think they’ve reached an immortal mountain.

Seeing the unfamiliar flowers and grasses, they wish to make friends,

The heart is filled with the scent of meditation, seeming to detach from the world.

The great lake, with waves shimmering under the distant moonlight,

The wind blows, casting the shadow of pine trees floating along the banks,

The bells ring, awakening the spirits of poets,

Under the moon, the gentle wind makes one forget life’s trials.

The quiet and coolness under the shade of lotus flowers, a blessed place,

Buddha Avalokitesvara, in the violet forest, radiates holiness.

Come here, and behold the beauty of nature.

TƯƠNG TƯ 

Gió xuân đi khỏi bao giờ,
Tấc xuân với tấm lòng thơ não nùng.
Hỏi mình, mình có nhớ nhung,
Bao la non nước một vùng nước non.
Quen nhau từ thuở đào non,
Biết nhau từ thuở trăng tròn, ai ôi!
Hương thơm bay mất đi rồi,
Mỗi lần hoa nở gây mùi yêu đương.
Chiêm bao thấy mặt chán chường,
Tỉnh ra hoảng hốt, hỏi nường, nường đâu!
Sao trong giai tiết mà sầu,
Rưng rưng nước mắt ai hầu lau cho?

Mở miệng không ra, những nghẹn ngào,
Tương tư sầu ấy cực làm sao!

Nghe chim anh võ kêu buồn đáp,
Thấy bóng đông quân tới biếng chào.
Đứng sững ngoài hiên mà tưởng tượng...
Ngồi thừ trước án để chiêm bao.
Mặc cho hoa rụng bay tơi tả,
Lẩm bẩm: "Em ơi, khổ thế nào"!

LANGUISSANT 

Le vent du printemps est parti,

Là un printemps avec un cœur mélancolique.

Je me demande, ai-je des nostalgies,

Les montagnes et les rivières, l’immensité de l’eau et de la terre.

Nous nous sommes rencontrés depuis le temps de la fleur de pêcher,

Nous nous sommes connus depuis le temps de la lune pleine, oh !

Le parfum s’est envolé,

Chaque fois que les fleurs éclosent, cela ravive l’amour.

Je rêve de son visage découragé,

Je me réveille en panique, où est-elle, où est-elle donc !

Pourquoi dans ce moment, la tristesse,

Des larmes, qui les essuiera pour moi ?

Ouvrir la bouche sans pouvoir prononcer, les sanglots,

Cette passion non dite, combien de souffrance !

LONGING

The spring wind has long gone,

A spring filled with a sorrowful heart.

I ask myself, do I miss you,

The vast mountains and rivers, the endless water and land.

We met since the time of the peach blossom,

We knew each other since the time of the full moon, oh!

The fragrance has flown away,

Every time the flowers bloom, it stirs up love.

I dream of your disappointed face,

I wake up in panic, where are you, where are you?

Why in this moment, the sadness,

Who will wipe away the tears for me?

Opening my mouth but unable to speak, choking,

This unspoken longing, how painful it is!

CA DAO

Nghe em sắp sửa lấy chồng,
Anh cười đã lắm anh buồn cũng ghê
Em ơi, em nuốt lời thề,
Anh lầm, anh tưởng gái quê thiệt thà..

CHANSON POPULAIRE

J’ai entendu dire que tu allais te marier,

Je souris beaucoup, mais je suis aussi très triste.

Oh toi, tu as renié ton serment,

Je me suis trompé en pensant que les filles de la campagne étaient sincères…

FOLKSONG 

I heard that you’re getting married,

I smiled a lot, but I’m deeply saddened too.

Oh, you have broken your vow,

I was wrong to believe that country girls were truly sincere…

GỞI CHO NGƯỜI KHÔNG QUEN BIẾT 

Tuy không quen biết bao giờ,
Mà trong thanh khí hững hờ sao đang.
Ra chi chọn đá thử vàng,
Ở trong thiên hạ ngang tàng mấy ai

À UNE INCONNUE

Bien que nous ne nous soyons jamais connus,

Pourquoi dans l’éther indifférent, les étoiles brillent-elles ainsi ?

Pourquoi éprouver l’or avec la pierre ?

Dans ce vaste monde, combien osent vraiment défier le destin ?

TO AN UNKNOWN

Though we have never known each other,

Why do the stars shine indifferently in the vast sky?

Why test gold with stone?

In this world, how many dare to defy fate?

NƯỚC MÂY

Nắng nhạt, rừng tùng lách tiếng ca
Bên đèo em ngắm chân trời xa
Dưới đèo bóng mát lan bờ ruộng
Em cởi niềm ra, trải ý ra

Hơi thở êm nồng trộn với hương
Với làn gió nhẹ với tình thương
Bao la như cảnh trong mơ ước
Tôi chỉ yêu em ở dọc đường

Vì chưng tâm trí chỉ băn khoăn
Đến sắc yêu kiều của mỹ nhân
Ở chỗ sông hồ hay quyến luyến
Ở nơi tình tự của hoa trăng

Vì chứng u uẩn của lòng tôi
Chỉ biết khơi ra tản giữa trời
Vào lúc nắng chiều thôi rỡn lá
Vào hồi suối lặng gió chơi vơi

Vì chưng ý nghĩa của tình yêu
Chỉ giải ra khi nhạt bóng chiều
Và chỉ phô trương màu nghệ thuật
Trên làn sóng áo lúc đìu hiu

Vì chưng tất cả vẻ ngây thơ
Quyến rũ mê hồn của gái tơ
Chỉ lộ nên tình trong sạch được
Là nhờ đứng lặng cảnh trong mơ

Tôi chỉ yêu em như thế này
Luôn bây giờ với mãi sau đây
Lòng tôi áy náy trong khi gió
Rủ rỉ bên tai chuyện nước mây...

EAU ET NUAGES

Le soleil pâlit, les pins murmurent des chants,

Sur le col, tu contemples l’horizon lointain.

À l’ombre, au pied de la montagne,

Tu dévoiles ton âme, éparpilles tes pensées.

Un souffle tiède mêlé de parfums,

Se fond avec la brise, avec l’amour.

Vaste et infini comme un rêve,

Je ne t’aime qu’au détour du chemin.

Car mon esprit ne se trouble

Que devant la beauté envoûtante d’une femme.

Là où les rivières et les lacs s’attardent,

Là où l’amour s’épanouit sous la lune et les fleurs.

Car le tourment secret de mon cœur

Ne sait que s’éparpiller dans l’immensité du ciel,

Quand le soleil couchant effleure les feuilles,

Quand le ruisseau s’apaise et que le vent s’endort.

Car le véritable sens de l’amour

Ne se dévoile qu’à l’heure où le jour s’efface,

Et n’exprime son art suprême

Que sur le doux flottement d’un vêtement dans la brise.

Car toute la candeur innocente,

Toute la grâce envoûtante d’une jeune fille,

Ne révèlent leur pureté sublime

Que dans le silence d’un songe.

Je ne t’aime que de cette manière,

À cet instant et pour toujours,

Mon cœur tourmenté, tandis que le vent

Murmure à mon oreille l’histoire de l’eau et des nuages…

WATER AND CLOUDS

The sunlight fades, pines whisper songs,

On the mountain pass, you gaze at the distant horizon.

In the cool shade at the foot of the slope,

You unveil your soul, scatter your thoughts.

A warm breath mingles with the fragrance,

Blending with the breeze, with love.

Vast and boundless like a dream,

I only love you along the journey.

For my mind is only troubled

By the enchanting beauty of a woman.

Where rivers and lakes linger,

Where love blossoms under moonlight and flowers.

For the silent sorrow of my heart

Knows only how to drift into the sky,

When the evening sun caresses the leaves,

When the stream quiets and the wind floats away.

For the true meaning of love

Only unfolds as twilight fades,

And reveals its highest artistry

In the gentle wavering of a garment in the breeze.

For all the innocent charm,

All the soul-stirring grace of a young maiden,

Only unveils its purest essence

In the stillness of a dream.

I only love you in this way,

Now and forever,

My heart restless, as the wind

Whispers to my ear the tale of water and clouds…

TÌNH QUÊ

Trước sân anh thơ thẩn.
Đăm đăm trông nhạn về;
Mây chiều còn phiêu bạt
Lang thang trên đồi quê;
Gió chiều quên ngừng lại;
Dòng nước luôn trôi đi...
Ngàn lau không tiếng nói;
Lòng anh dường đê mê.
Cách nhau ngàn vạn dặm
Nhớ chi đến trăng thề;
Dầu ai không mong đợi.
Dầu ai không lắng nghe
Tiếng buồn trong sương đục.
Tiếng hờn trong luỹ tre.
Dưới trời thu man mác.
Bàng bạc khắp sơn khê.
Dầu ai trên bờ liễu.
Dầu ai dưới cành lê...
Với ngày xanh hờ hững,
Cố quên tình phu thê,
Trong khi nhìn mây nước,
Lòng xuân cũng não nề...

AMOUR DU VILLAGE

Devant la cour, je flâne,

Le regard fixé sur les oies sauvages rentrant au nid.

Les nuages du soir errent encore,

Vagabondant au-dessus des collines natales.

Le vent du soir oublie de s’arrêter,

Le courant de l’eau ne cesse de s’écouler…

Les roseaux silencieux se balancent,

Et mon cœur s’abandonne à l’ivresse.

Séparés par des milliers de lieues,

Pourquoi se souvenir de la lune des serments ?

Même si nul n’attend plus,

Même si nul n’écoute encore

Les plaintes perdues dans la brume,

Les soupirs emprisonnés dans les haies de bambous.

Sous le ciel d’un automne mélancolique,

L’éclat pâle s’étend sur montagnes et rivières.

Peu importe qui se tient sous le saule,

Ou qui s’abrite sous les branches du poirier…

Dans l’indifférence des jours fanés,

Essayant d’oublier l’amour conjugal,

Mais en contemplant les nuages et les eaux,

Même le printemps du cœur se voile de tristesse…

COUNTRYSIDE LOVE

I wander idly in the front yard,

Gazing intently at the wild geese returning home.

The evening clouds still drift aimlessly,

Wandering over the hills of my homeland.

The evening breeze forgets to pause,

The flowing water never stops…

The endless reeds stand in silence,

And my heart seems lost in a daze.

Though we are parted by thousands of miles,

Why remember the moon of our vows?

Even if no one still waits,

Even if no one still listens

To the sorrow lost in the mist,

To the grief trapped within the bamboo hedges.

Under the vast autumn sky,

Its pale light spreads across mountains and rivers.

No matter who stands by the willow,

Or who lingers beneath the pear tree…

As indifferent days pass by,

Trying to forget the love of husband and wife,

Yet while gazing at the clouds and waters,

Even the heart’s spring feels heavy with sorrow…

TRĂNG TỰ TỬ

Lòng giếng lạnh! Lòng giếng lạnh
Sao chẳng một ai hay
Nghe nói mùa thu náu ở chỗ này
Tất cả âm dương đều tụ họp
Và ta ưng mây ngừng lại ở nơi đây
Để nghe, à để nghe
Bao giờ bí mật đêm thời loạn
Bao giọng buồn thương gió đã thề
Bao lời ai oán của si mê
Mà trai gái tự tình bên miệng giếng
Miệng giếng há ra
Nuốt ực bao la
Nuốt vì sao rơi rụng
Loạn rồi! Loạn rồi, ôi giếng loạn
Ta hoảng hồn, hoảng vía, ta hoảng điên
Nhảy ùm xuống giếng vớt trăng lên.

LA LUNE SE SUICIDE

Le fond du puits est glacé ! Le fond du puits est glacé,

Pourquoi personne ne le sait-il ?

On dit que l’automne se cache ici,

Que toutes les forces du yin et du yang s’y rassemblent.

Et moi, j’accepte que les nuages s’arrêtent en ce lieu,

Pour écouter, ah, pour écouter…

Depuis quand les secrets de la nuit en temps de chaos,

Les soupirs jurés au vent,

Les plaintes désespérées de la passion

Sont-ils murmurés par les amants au bord du puits ?

La bouche du puits s’ouvre,

Avalant l’immensité,

Engloutissant les étoiles qui tombent.

Le chaos ! Le chaos ! Ô puits en délire !

Pris de panique, effrayé, égaré,

Je plonge dans le puits pour repêcher la lune.

THE MOON’S SUICIDE

The well’s heart is cold! The well’s heart is cold,

Why does no one know?

They say autumn hides in this place,

Where all the forces of yin and yang converge.

And I allow the clouds to linger here,

To listen, ah, to listen…

Since when have the secrets of the night in times of chaos,

The sorrowful vows sworn to the wind,

The anguished cries of passion,

Been whispered by lovers at the well’s edge?

The mouth of the well gapes open,

Swallowing the vastness,

Swallowing the falling stars.

Chaos! Chaos! Oh, maddened well!

Terrified, panic-stricken, driven insane,

I plunge into the well to retrieve the moon.

LÒNG ANH 

Một lời hứa anh chỉ mong có thế,
Để cho lòng tin tưởng ở ngày mai.
Một lời hứa ban cho người góc bể,
Là một nguồn sống mãi tiếc chi ai?

Anh chỉ thẹn không còn son trẻ nữa,
Để cho tình âu yếm mặn nồng hơn.
Và chỉ sợ đời em còn măng sữa,
Một ngày kia trĩu nặng nuốt căm hờn.

Nhưng tội nghiệp, trên trời đôi nhạn lạc,
Cứ yêu nhau đừng tưởng đến ngày mai.
Dẫu có lúc em mơ vui thú khác,
Anh cũng mừng đã được em yêu rồi.

MON CŒUR

Un seul serment, c’est tout ce que j’espère,

Pour nourrir ma foi en l’avenir.

Une promesse offerte à quelqu’un au bout du monde,

C’est une source de vie, pourquoi la regretter ?

Je n’ai honte que de ne plus être jeune,

Pour aimer avec plus d’ardeur et de tendresse.

Et je crains seulement que ta vie encore innocente

Ne ploie un jour sous le poids de l’amertume.

Mais qu’importe ! Regarde ces oies égarées dans le ciel,

Elles s’aiment sans penser au lendemain.

Même si un jour d’autres plaisirs te séduisent,

Je serai heureux d’avoir été aimé de toi.

MY HEART

Just one promise, that is all I hope for,

To keep my faith in tomorrow.

A promise given to someone across the seas,

Is a source of life—why would I ever regret it?

I only regret not being young anymore,

To love you with greater passion and tenderness.

And I only fear that your innocent heart

Might one day be burdened with bitterness.

But alas! Look at the lost wild geese in the sky,

They love without thinking of tomorrow.

Even if one day you dream of other joys,

I will still be happy to have been loved by you.

BUỒN THU

Ấp úng không ra được nửa lời
Tình thu bi thiết lắm thu ơi
Vội vàng cánh nhạn bay đi trớt
Hiu hắt hơi may thoảng lại rồi.
Nằm gắng đã không thành mộng được
Ngâm tràn cho đỡ chút buồn thôi
Ngàn trùng sương toả, cây e lạnh
Chỉ có thông kia chịu với trời.

TRISTESSE D’AUTOMNE

Trop troublé pour dire un seul mot,

Ô automne, que ta mélancolie est poignante !

Les ailes des oies sauvages s’empressent et s’envolent,

Une brise languissante passe et s’efface.

Allongé, je ne parviens pas à rêver,

Je récite des vers pour apaiser mon chagrin.

La brume s’étend à l’infini, les arbres frissonnent,

Seuls les pins résistent au ciel.

AUTUMN SORROW

Too overwhelmed to utter a single word,

Oh autumn, how deep is your sorrow!

The wild geese hastily take flight,

A faint breeze passes, then fades away.

Lying still, I cannot even dream,

I recite verses just to ease my sadness.

The mist spreads endlessly, the trees shiver,

Only the pines endure the sky.

NGÀY MAI

Đêm nay vẫn còn phung phí mãi
Sức thanh niên bồng bột như cuồng phong
Giữa trận cười đả đớt, cái hôn nồng,
Của gái đẹp, gái ăn chơi trong xóm mới,
Nô đùa đi, chị em ơi, không phải đợi
Những khách hàng béo bở đầy thương yêu,
Vì ngày mai ta đã trải bước phiêu lưu
Mà thời gian, mây nước hùa lôi cuốn
Đời ta. Ta sẽ nhớ, thứ tình yêu chuộng,
Tràn ái ân, nhưng miễn cưỡng, giả vờ...
Để quên hết lời chua ngoa, niềm đau khổ.
Qua những lúc buồn rầu hay nhăn nhó,
Ta hăng lên làm lại cuộc đời vui...
Cho nên, ta năn nỉ, bạn tình ơi,
Hát ta nghe những khúc tình lơi lả,
Để cho - trong phút điên cuồng - lòng ta khoái trá,
Để ôm ghì xác thịt của người em,
Để gợi khêu máu nóng trong tim,
Và thức tỉnh giác quan ta thiêm thiếp,
Mời ta đi, thiếu nữ ơi, ly rượu nếp,
Để say sưa quên hết cả Ngày Mai...

DEMAIN

Cette nuit encore, je dilapide sans compter

La fougue juvénile, impétueuse comme un ouragan,

Au milieu des rires avinés, des baisers brûlants

Des belles filles, des filles légères du nouveau quartier.

Jouez donc, mes sœurs, ne perdez pas de temps

Avec ces clients prospères et pleins d’amour,

Car demain, je m’élancerai sur les routes de l’aventure,

Emporté par le temps, les flots, et les nuages.

Je me souviendrai alors de cet amour tant prisé,

Plein d’ardeurs mais forcé, feint,

Pour oublier les paroles amères, les douleurs,

Les heures sombres de tristesse et de rancœur.

Alors je me lèverai, exalté, pour refaire une vie joyeuse…

C’est pourquoi, ô ma belle amante,

Chante-moi encore ces airs frivoles,

Que dans l’ivresse de l’instant, mon cœur exulte,

Que j’étreigne ardemment ton corps alangui,

Que mon sang s’embrase sous l’appel du désir,

Que mes sens engourdis se réveillent enfin.

Offre-moi donc, ô jeune fille, une coupe de liqueur,

Que dans l’ivresse, j’oublie tout… Demain.

TOMORROW

Tonight, I still recklessly squander

The fiery youth, raging like a storm,

Amid drunken laughter and burning kisses

Of beautiful girls, of carefree girls in the new quarter.

Play on, my sisters, don’t waste time

On those wealthy, affectionate clients,

For tomorrow, I will set off on my journey,

Swept away by time, by waves, by drifting clouds.

I will remember then, that cherished love,

Full of passion, yet forced, feigned,

To forget the bitter words, the sorrows,

The gloomy hours of sadness and frowns.

Then I will rise, exhilarated, to rebuild a joyful life…

So, my dear lover, I beg you,

Sing me those playful, reckless songs,

So that in this moment of madness, my heart rejoices,

So that I may clutch your tender body,

So that my blood may flare up with desire,

So that my numbed senses awaken at last.

Offer me, oh young maiden, a cup of liquor,

That in drunken bliss, I may forget everything… Tomorrow.

TỐI TÂN HÔN

Là sợi đường tơ dịu quá trăng,
Là bao nhiêu ngọc cũng chưa bằng.
Cả và thế giới như không có:
Một vẻ yêu là một vẻ tân.

Đã có khi nào cô ước mơ
Rồi đây khai mạc cuộc đời thơ...
Bằng đêm hôm ấy, êm như rót
Lời mật vào tai ngọt sững sờ!

Nhưng cái gì thơm đã tới kề,
Tôi e tình tứ bớt say mê,
Không còn ý nhị ban đầu nữa;
Sẽ chán chường và sẽ chán chê.

Cho nên tôi tưởng tối tân hôn
Chưa tới, còn xa để được buồn...
Để sống trong niềm thương nhớ đã,
Để còn mường tượng đến giai nhơn.

 NUIT DE NOCES

Est-ce un fil de soie, si doux sous la lune,

Ou un trésor de perles inégalable ?

Le monde entier semble s’effacer,

Car chaque regard d’amour est une nouveauté.

As-tu jamais rêvé, ô belle,

D’inaugurer ta vie poétique,

Par une nuit semblable à celle-ci,

Où chaque mot murmurant est un miel enivrant ?

Mais lorsque la fragrance du désir approche,

Je crains que l’ivresse de l’amour ne s’émousse,

Que la délicatesse des premiers instants

Ne cède à l’ennui, au désenchantement…

C’est pourquoi je préfère encore attendre,

Que la nuit de noces demeure lointaine,

Pour vivre pleinement dans la douce nostalgie,

Et garder intacte l’image de la beauté rêvée.

WEDDING NIGHT

Is it a silk thread, so gentle under the moon,

Or a treasure of pearls beyond compare?

The whole world seems to disappear,

For every glance of love is a newfound wonder.

Have you ever dreamed, oh fair one,

Of opening a poetic life,

With a night like this,

Where every whispered word is a bewitching sweetness?

But when the fragrance of desire draws near,

I fear love’s passion may fade,

That the delicate charm of first moments

May give way to weariness, to disillusion…

That is why I still wish to wait,

For the wedding night to remain distant,

To first live in tender longing,

And cherish the image of beauty yet untouched.

MÙA THƯƠNG

Thơ chưa ra khỏi bút
Giọt mực đã rụng rồi...
Lòng tôi chưa kịp nói,
Giấy đã toát mồ hôi...

Thương là thương da diết,
Tôi hiểu nghĩa buồn chưa?
Trăng. Trăng là ánh sáng
Tương tư đã bốn mùa...

Cách xa không vói được,
Cắn áo để tức mình,
Khóc cho trào máu mắt
Rồi ôm mộng làm thinh...

SAISON DE NOSTALGIE

Le poème n’a pas encore jailli de ma plume

Que déjà l’encre s’est écoulée…

Mon cœur n’a pas eu le temps de parler,

Que le papier transpire d’émotion…

Aimer, c’est aimer à en souffrir,

Ai-je compris enfin le sens du chagrin ?

La lune… La lune est la lumière

D’une passion éperdue à travers les saisons…

Loin de toi, impossible de t’atteindre,

Je mords mon habit de rage impuissante,

Je pleure jusqu’à saigner des yeux,

Puis, en silence, j’étreins mon rêve…

SEASON OF LONGING

The poem has yet to flow from my pen,

Yet the ink has already fallen…

My heart has not had time to speak,

Yet the paper is drenched in emotion…

To love is to ache with longing,

Have I now understood the meaning of sorrow?

The moon… The moon is the light

Of yearning that has lasted through four seasons…

Distant from you, unable to reach,

I bite my sleeve in helpless rage,

I weep until my eyes bleed,

Then, in silence, I embrace my dream…

THỜI GIAN 

Còn đâu tráng lệ những thời xanh,
Mùi vị thơm tho một ái tình.
Đố kiếm cho ra trong lớp bụi
Ít nhiều hơi hám của kiên trinh.

Đừng tưởng ngàn xưa còn phảng phất
Nơi làn gió nhẹ lúc ban đêm.
Hồn xưa từ ấy không về nữa:
Ở cõi hư vô dấu đã chìm.

Chỉ có trăng sao là bất diệt,
Cái gì khác nửa thảy đi qua
Tây Thi nàng hỡi bao nhiêu tuổi,
Vẻ đẹp mê tơi vẫn nõn nà?

Tôi lạy muôn vì tinh tú nhé,
Xin đừng luân chuyển để thời gian
Chậm đi, cho kẻ tôi yêu dấu
Vẫn giữ màu tươi một mỹ nhân.

LE TEMPS

Où sont passées les splendeurs de la jeunesse,

Et la douce saveur d’un amour sincère ?

Dans la poussière du temps, peux-tu retrouver

Ne serait-ce qu’un souffle de fidélité ?

Ne crois pas que l’écho des siècles passés

Flotte encore dans la brise des nuits…

Les âmes d’antan ne reviennent plus,

Le néant a effacé leurs traces.

Seule la lune, seules les étoiles sont éternelles,

Tout le reste s’efface et disparaît.

Ô Xishi, dis-moi quel âge as-tu ?

Ta beauté enivrante reste-t-elle intacte ?

Je me prosterne devant vous, astres innombrables,

Ne tournez plus, arrêtez le temps !

Qu’il ralentisse, pour que l’être aimé

Garde à jamais l’éclat de sa jeunesse…

TIME

Where are the splendors of youth,

And the sweet taste of true love?

Can you find, in the dust of time,

Even a trace of faithfulness?

Do not believe that echoes of the past

Still drift in the midnight breeze…

The souls of old no longer return,

Their footprints lost in the void.

Only the moon and stars are eternal,

Everything else fades and vanishes.

Oh, Xishi, tell me, how old are you?

Does your intoxicating beauty still remain?

I bow before you, countless stars,

Do not turn, do not let time flow!

Let it slow, so the one I cherish

May forever keep the glow of youth…

ÂM THẦM

Từ gió xuân đi, gió hạ về,
Anh thường gởi gắm mối tình quê,
Bên em mỗi lúc trên đường cái,
Hóng mát cho lòng được thoả thuê...

Em có ngờ đâu trong những đêm,
Trăng ngà giãi bóng mặt hồ êm,
Anh đi thơ thẩn như ngây dại,
Hứng lấy hương nồng trong áo em...

Bên khóm thuỳ dương em thướt tha,
Bên này bờ liễu anh trông qua,
Say mơ, vướng phải mùi hương ướp,
Yêu cái môi hường chẳng nói ra...

Độ ấy xuân về em lớn lên,
Thấy anh em đã biết làm duyên,
Nhưng thời gian vẫn trôi đi mãi,
Yêu dấu lòng anh ôm hận riêng...

EN SILENCE

Depuis que le vent du printemps s’en est allé, et que l’été est arrivé,

Je t’ai confié, sans un mot, mon amour pour notre terre natale.

À chaque promenade sur le grand chemin,

À tes côtés, je goûtais la brise, le cœur apaisé…

Savais-tu que, dans ces nuits lumineuses,

Où la lune d’ivoire miroitait sur le lac paisible,

Je marchais, errant comme un rêveur,

Cherchant à capter le parfum envoûtant de ta robe…

Près des bosquets de filaos, tu passais gracieuse,

De l’autre côté du rivage, je t’observais en secret,

Égaré dans un doux vertige, enivré d’un parfum flottant,

Épris de tes lèvres roses, sans jamais oser parler…

Puis vint un printemps où tu devins femme,

Tu sus alors sourire avec coquetterie en me voyant,

Mais le temps n’a cessé de couler sans retour,

Et mon amour silencieux est resté.

IN SILENCE

Since the spring breeze faded and summer arrived,

I have silently entrusted my love for our homeland.

With you, on every path we walked,

I enjoyed the cool breeze, my heart at ease…

Did you ever know that on those moonlit nights,

When the ivory moon shimmered upon the peaceful lake,

I wandered like a lost dreamer,

Trying to catch the lingering scent of your dress…

By the casuarina trees, you walked so gracefully,

From the willow-lined shore, I watched in secret,

Drunk on a sweet, elusive fragrance,

Loving your rosy lips, yet never daring to speak…

Then came a spring when you blossomed into womanhood,

And you learned to smile coyly when you saw me,

But time has flowed on, never turning back,

And my silent love remains a sorrow I bear alone…

MƠ

Ta thích đứng lặng trên bờ ao
Lắng nghe trong bụi tiếng thì thào...
Của hai luồng gió đang vương vấn,
Mà tiếng lòng ta cũng rạt rào...

Ta thích ngồi mơ dưới gốc đa,
Chờ người năm ngoái có đi qua,
Yêu thương níu lại rồi tình tự,
Tiếng lá vèo bay ta ngỡ là...

Ta thích len vào trong đám lau,
Núp chờ trăng xuống để quàng nhau
Giả đò êm ái như năm ngoái,
Gió lại, ta ngờ nàng tới sau...

RÊVE

J’aime me tenir silencieux au bord de l’étang,

Écoutant dans les feuillages le murmure léger…

Deux souffles de vent s’y croisent et s’enlacent,

Comme les vagues palpitantes de mon cœur.

J’aime rêver sous l’ombre d’un vieux banian,

Espérant revoir celle d’hier passer,

La retenir un instant dans un doux élan,

Et croire qu’un froissement de feuilles est sa voix…

J’aime me glisser parmi les roseaux,

Me cacher, attendre que la lune descende,

Puis feindre l’étreinte des jours anciens,

Et dans la brise, croire qu’elle revient…

DREAM

I love standing silently by the pond,

Listening to the whispering in the leaves…

Two breezes intertwine and linger,

Like the restless murmurs of my heart.

I love dreaming beneath the old banyan tree,

Waiting for the one from last year to pass by,

To hold her back in a tender embrace,

And mistake the rustling leaves for her voice…

I love slipping into the reeds,

Hiding, waiting for the moon to descend,

Then pretending to relive our gentle past,

And in the wind, believing she has returned…

HƯƠNG 

In hình tưởng nhớ
Như tuồng ai ra
Như tuồng lân la
Đâu đây quyến luyến
Đố nàng gần xa

Màu không thấy ứng
Mùi quá linh thiêng
Những cốt cách tiên
Thảy đều cảm biết
Khi lòng xin thương
Lên gần đài trăng
Hương rán sức hương
Bừng bừng cao trăng

Dâng lên quá trí
Quá dải Hàn Giang
Đố nàng nói sao

Trong nụ cười nao
Trong búp hoa nào
Có gì phôi thai?

Sao vấn vương hoài
Hương đầm hơi thở
Hương đầm hơi nhớ
Hương đầm hơi quen

Đố nàng hay em?

PARFUM

Une empreinte de souvenir,

Comme une ombre qui s’éloigne,

Comme une présence furtive,

Flottant ici, envoûtante…

Dis-moi, est-elle proche ou lointaine ?

Sa couleur reste invisible,

Son essence, divine et sacrée.

Les âmes sensibles la perçoivent,

Quand l’amour élève le cœur.

Montant vers le trône lunaire,

Le parfum s’exhale,

Brûlant d’ardeur sous la pleine lune.

Il s’élève au-delà de la pensée,

Au-delà des rives du fleuve Hàn…

Saurais-tu l’exprimer ?

Dans quel sourire tremble-t-il ?

Dans quel bourgeon s’épanouit-il ?

Que porte-t-il en germe ?

Pourquoi hante-t-il sans fin,

Imprégnant le souffle d’un soupir,

Imprégnant le souffle du souvenir,

Imprégnant le souffle d’un visage familier ?

Alors, dis-moi… est-ce le parfum, ou est-ce toi ?

FRAGRANCE

A trace of remembrance,

Like a shadow drifting away,

Like a fleeting presence,

Lingering here, enchanting…

Tell me, is it near or far?

Its color remains unseen,

Its scent, sacred and divine.

Only souls attuned can sense it,

When love lifts the heart.

Rising toward the moon’s throne,

The fragrance intensifies,

Burning bright beneath the full moon.

It soars beyond thought,

Beyond the shores of the Han River…

Could you ever describe it?

In which smile does it tremble?

In which budding flower does it bloom?

What is it quietly becoming?

Why does it forever linger,

Steeping in the breath of a sigh,

Steeping in the breath of memory,

Steeping in the breath of someone familiar?

So tell me… is it the fragrance, or is it you?

SAY TRĂNG

Ta khạc hồn ra ngoài cửa miệng
Cho bay lên hí hửng với ngàn khơi
Ở trên kia, có một người
Ngồi bên sông Ngân giặt lụa chơi
Nước hoá thành trăng, trăng ra nước
Lụa là ướt đẫm cả trăng thơm
Người trăng ăn vận toàn trăng cả
Gò má riêng thôi lại đỏ hườm
Ta hẵng đưa tay choàng trăng đã
Mơ trăng ta lượm tơ trăng rơi
Trăng vướng lên cành lên mái tóc cô ơi,
Hãy đứng yên tôi gỡ cho rồi cô đi
Thong thả cô đi
Trăng tan ra bọt lấy gì tôi thương
Tối nay trăng ở khắp phương
Thảy đều nao nức khóc nường vu qui
Say! Say lảo đảo cả trời thơ
Gió rít tầng cao trăng ngả ngửa
Vỡ tan thành vũng đọng vàng khô
Ta nằm trong vũng trăng.

IVRESSE DE LUNE

J’exhale mon âme hors de ma bouche,

La laissant s’envoler joyeusement vers l’infini.

Là-haut, une silhouette solitaire

Rince de la soie au bord du fleuve céleste.

L’eau devient lune, la lune redevient eau,

Et la soie s’imprègne du parfum lunaire.

Être de lune, vêtue de lumière,

Seules ses joues sont d’un rouge ardent.

Laisse-moi tendre la main vers la lune,

Rêver d’en ramasser les fils épars.

Ô lune, tu t’emmêles aux branches, à ses cheveux…

Ne bouge pas, que je te libère, et alors tu partiras.

Pars lentement…

Si la lune se dissout en écume, que me restera-t-il ?

Ce soir, la lune brille à travers le ciel,

Tremblante de chagrin pour la belle qui s’en va en noces.

Ivresse ! Une ivresse qui fait vaciller le firmament,

Le vent hurle, la lune bascule,

Explosant en flaques d’or figé.

Je gis, étendu dans un lac de lune…

MOON DRUNK

I spit out my soul beyond my lips,

Letting it soar joyfully into the endless sky.

Up there, a lone figure

Washes silk by the river of stars.

Water turns to moonlight, moonlight back to water,

And the silk is drenched in its fragrant glow.

A being of moonlight, dressed in shimmering beams,

Only her cheeks burn with a crimson hue.

Let me reach out and embrace the moon,

Dream of gathering its scattered threads.

Oh moon, tangled in branches, caught in her hair…

Stand still, let me free you, then you may go.

Go slowly…

If the moon dissolves into foam, what will I have left?

Tonight, the moon floods the sky,

Trembling with sorrow for the bride leaving home.

Drunk! So drunk the heavens sway,

The wind howls, the moon tumbles,

Shattering into pools of golden dust.

I lie, lost in a lake of moonlight…

KHAO KHÁT

Tôi đòi cao lương, mỹ vị của nguồn đạo ngày xưa,
Thì trăng gió đều cho tôi muốn hộc hào quang.

Tôi cầm đêm lại cho y nguyên khí hậu, nhưng mà khúc sinh ca đời Nghiêu Thuấn còn đồng vọng trong pho sách, trên trang giấy tài hoa.

Mùa thương nhớ dậy khắp phương trời, miệng lưỡi tôi sao không thèm khát máu thanh xuân?

Tôi từ trong chiêm bao đi ra, đi về thuyền ở bên trăng cổ độ. Nước mắt khóc vì người lạ không biết tuổi trân châu. Buồn dồn lại từng đống, đừng có ai đếm cho ai biết là bao nhiêu, bởi vì tôi chưa thoả.

Lòng cô liêu làm chi tìm được một mùa xuân ấm áp? Và bao làn tư tưởng bay đi rồi, mong chi níu lại để thương thầm?

Tuồng hát đêm qua, sao không thấy Quan Công phò nhị tẩu? Cho tôi mong đến ngày sum hiệp của thơ trăng?

Chao! Mộng thì xa, tình thì rộng, biết làm sao xin với lượng trời đây!

ASPIRATION

Je réclame les mets exquis et les saveurs sublimes de la sagesse ancienne,

Mais en réponse, la lune et le vent ne m’offrent qu’un déluge de lumière.

Je retiens la nuit pour en préserver le climat d’antan,

Mais les chants de vie des temps de Yao et Shun

Ne résonnent plus que dans les pages jaunies des livres de génie.

La saison du souvenir s’éveille aux quatre coins du ciel,

Pourquoi ma bouche ne brûle-t-elle pas de soif pour le sang de la jeunesse ?

Je sors d’un rêve lointain,

Errant vers une barque sous la lune d’un vieux gué oublié.

Mes larmes coulent pour un inconnu dont l’âge des perles est ignoré.

Le chagrin s’amoncelle en tas,

Que personne ne les compte,

Que nul ne sache combien il en est,

Car je ne suis pas rassasié.

Comment un cœur solitaire pourrait-il trouver un printemps chaleureux ?

Et ces pensées éparpillées au vent,

Comment espérer les retenir pour un amour en silence ?

Dans l’opéra d’hier soir,

Pourquoi ne vois-je pas Guan Gong escorter les deux dames ?

Ainsi pourrais-je rêver au jour

Où la poésie et la lune se réuniront enfin.

Hélas ! Le rêve est lointain, l’amour est vaste,

Que puis-je implorer sous l’immensité du ciel ?

YEARNING

I crave the exquisite flavors, the divine essence of ancient wisdom,

Yet the moon and wind offer me only a flood of radiant light.

I grasp the night, trying to preserve its ancient breath,

Yet the songs of life from the age of Yao and Shun

Echo only in the faded pages of brilliant minds.

The season of longing awakens across the skies,

Why does my tongue not thirst for the blood of youth?

I emerge from a distant dream,

Drifting toward a boat beneath the moon of an old forgotten crossing.

My tears fall for a stranger, whose pearl-like youth remains unknown.

Sorrow piles up in mounds,

Let no one count them,

Let no one know how many there are,

For I am still unsatisfied.

How can a lonely heart ever find a warm spring?

And these fleeting thoughts carried away by the wind,

How can I hold them back to love in silence?

In last night’s opera,

Why did I not see Guan Gong escorting the two ladies?

So that I may dream of the day

When poetry and the moon reunite at last.

Alas! The dream is far, love is vast,

How can I plead before the boundless heavens?

ĐI THUYỀN

Bèo trôi nước giợn sóng mênh mông,
Cỏ mọc bờ xa bóng liễu trông.
Chèo vững thiếp qua vời khổ hải,
Chí bền chàng đến vận trung không.
Theo lần nguyệt xế mây mờ mịt,
Hoạ đáp thông reo trống não nồng.
Neo thả biết đâu nơi định trước,
Bèo trôi nước giợn sóng mênh mông.

EN BATEAU

Les lentilles d’eau dérivent, les vagues s’étendent à l’infini,

L’herbe pousse sur la rive lointaine, sous l’ombre des saules.

Tiens fermement la rame, ma belle, pour traverser cette mer de souffrance,

Garde ton courage, mon amour, jusqu’à ce que le destin nous porte au néant.

Au gré de la lune déclinante, les nuages s’épaississent,

Seul le murmure des pins répond au tambour mélancolique du vent.

Où jeter l’ancre, si nul port ne fut jamais tracé ?

Les lentilles d’eau dérivent, les vagues s’étendent à l’infini…

SAILING

Duckweed drifts, waves ripple endlessly,

Grass grows on the distant shore, beneath the shadow of willows.

Steady your oar, my love, to cross this sea of suffering,

Hold firm your will, my dear, until fate leads us to emptiness.

As the waning moon fades, clouds thicken,

Only the whispering pines answer the sorrowful drum of the wind.

Where to cast anchor, if no destined shore was ever marked?

Duckweed drifts, waves ripple endlessly…

LANG THANG 

Lãng tử ơi! Mi là tên hành khất
May không chết lạnh trước lầu mỹ nhân
Ta đi tìm mộng tầm xuân
Gặp ma nhà Nguyễn bay trên mây
Rượu nắng uống vào thì say
Áo ta rách rưới trời không vá
Mà bốn mùa trăng mặc vải trăng.
Không ai chết cả sao lòng buồn như tang?
Cho tôi mua trọn hàm răng
Hàm răng ngà ngọc, hàm răng đa tình
Một chắc ta lại với mình
Có ai vô đó mà mình hổ ngươi?
Lãng tử ơi! Mi là tên hành khất
May không hộc máu chết rồi còn đâu.
Trời hỡi! Nhờ ai cho khỏi đói
Gió trăng có sẵn làm sao ăn?
Làm sao giết được người trong mộng
Để trả thù duyên kiếp phũ phàng?

ERRANCE

Ô vagabond ! Tu n’es qu’un mendiant,

Épargné du froid par miracle devant la tour d’une beauté.

Je pars en quête d’un rêve printanier,

Et rencontre les âmes des Nguyễn flottant sur les nuées.

J’ai bu le vin du soleil, et déjà l’ivresse me gagne,

Ma tunique en haillons, que nul ciel ne raccommode,

Tandis que la lune, en toute saison, s’habille d’étoffe lunaire.

Personne n’est mort, et pourtant mon cœur est en deuil.

Laissez-moi acheter ce sourire d’ivoire,

Ces dents de perle, ce sourire amoureux !

Alors peut-être serions-nous enfin réunis,

Mais qui donc est là pour que tu détournes les yeux ?

Ô vagabond ! Tu n’es qu’un mendiant,

Épargné de peu d’une mort en crachant ton sang.

Ô ciel ! Qui me sauvera de la faim ?

Le vent et la lune abondent, mais comment les manger ?

Comment tuer l’ombre de mon rêve,

Pour venger un amour brisé par un destin cruel ?

WANDERING 

Oh, wanderer! You are but a beggar,

Spared from freezing before a beauty’s tower.

I roam in search of a dream of spring,

And meet the ghosts of the Nguyễn floating in the clouds.

I drink the wine of sunlight, and it intoxicates me,

My robe is tattered, with no sky to mend it,

While the moon, in every season, dresses in lunar silk.

No one has died, yet my heart mourns as if in grief.

Let me buy that radiant smile,

Those pearly teeth, that love-laden grin!

Then perhaps we would finally be one,

But who is there that makes you turn away in shame?

Oh, wanderer! You are but a beggar,

Spared, by luck, from coughing up blood and dying.

Oh heavens! Who will save me from hunger?

The wind and moon are plenty, but how can they be eaten?

How can I kill the one in my dreams,

To avenge a love shattered by a merciless fate?

MỘT CÕI QUÊN

Đêm ấy lại đêm thức với trăng
Mưa ngoài hiên lạnh ẩn dáng Hằng
Cô đơn! Ừ nhỉ, chừng quạnh quẽ
Đêm rất riêng mình – Một cõi quên!

Tôi trả cho tôi những ngại ngần
Trả người - đây nhé những phân vân
Cõi riêng lặng lẽ gài then kín
Ngoài ấy người vui với bụi trần.

Cơn gió lập đông buốt lạnh lùng
Tứ bề gom lại một cõi không
Lặng nghe – Tôi nhé, nghe tôi khóc
Hiện hữu mà chi? Chỉ nghẹn lòng.

UN ROYAUME D’OUBLI

Cette nuit encore, je veille avec la lune,

La pluie froide dissimule l’ombre de Hằng sous l’auvent.

Solitude ! Oui, peut-être l’isolement,

Une nuit qui n’est qu’à moi – un royaume d’oubli !

Je me rends à moi-même mes hésitations,

Et à toi – tiens, voici mes incertitudes.

Mon royaume secret refermé dans le silence,

Tandis qu’au-dehors, tu te perds dans la poussière du monde.

Le vent glacé de l’hiver mord avec rudesse,

Resserre toute chose en un néant absolu.

Écoute en silence – moi, écoute-moi pleurer,

Exister pour quoi ? Rien qu’une gorge nouée…

A REALM OF FORGETTING

That night again, I stayed awake with the moon,

Cold rain hid Hằng’s shadow beyond the eaves.

Loneliness! Yes, perhaps solitude,

A night that is only mine – a realm of forgetting!

I return to myself all my hesitations,

And to you – here, take my doubts.

My quiet realm is locked in silence,

While outside, you revel in the dust of the world.

The biting wind of early winter chills my soul,

Gathering all things into a vast emptiness.

Listen in silence – I, listen to myself weep,

What is the purpose of existence? Nothing but a choking grief…

CHUYẾN ĐÒ NGANG 

Chẳng hẹn hò sao gặp gỡ đây
Người thời như tỉnh kẻ như say
Trong veo làn nước soi đôi mắt
Xa tít quê nhà trở một tay
Tâm sự mới trao bờ đã đến
Nỗi niềm chưa cạn khách về ngay
Ba sinh duyên nợ âu như thế
Một chuyến đò đưa nghĩ một ngày.

LA TRAVERSÉE

Sans rendez-vous, pourquoi cette rencontre ?

L’un semble lucide, l’autre enivré.

L’eau limpide reflète deux regards,

Tandis qu’une main rame vers un pays lointain.

À peine les confidences échangées, la rive est atteinte,

Les cœurs encore pleins, mais l’instant s’achève déjà.

Ainsi va le destin, tel est le sort des âmes liées,

Une traversée fugace, pourtant marquée à jamais.

THE FERRY CROSSING

No rendezvous, yet here we meet,

One seems sober, the other drunk.

Clear waters reflect our gazes,

While a single hand rows toward a distant home.

Barely have we shared our hearts, the shore is reached,

Our feelings still unspoken, yet the journey ends.

Such is fate, the bond of past lives,

A fleeting crossing, yet a day to remember.

NỤ CƯỜI 

Trăng lên, nước lặng, tre là đà
Rơi bóng in trên đám cỏ hoa
Tiếng động sau vùng lau cỏ mọc
Tiếng ca chen lẫn từ trong ra

Tiếng ca ngắt - Cành lá rung rinh
Một nường con gái trông xinh xinh
Ống quần vo xắn lên đầu gối
Da thịt, trời ơi! Trắng rợn mình

Cô gái ngây thơ nhìn xuống hồ
Nước trong nổi bật dáng hình cô
Nụ cười dưới ấy, và trên ấy
Không hẹn, đồng nhau nở lẳng lơ.

LE SOURIRE

La lune se lève, l’eau est paisible, les bambous se balancent,

Leurs ombres tombent sur l’herbe et les fleurs.

Un bruissement s’élève parmi les roseaux,

Mêlé aux chants qui résonnent de l’intérieur.

Le chant s’interrompt – les feuillages frémissent,

Une jeune fille apparaît, gracieuse et charmante.

Son pantalon retroussé jusqu’aux genoux,

Ô ciel ! Sa peau blanche fait frissonner l’âme.

Innocente, elle se penche vers l’étang,

Son reflet éclatant sur l’eau limpide.

Un sourire en bas, un sourire en haut,

Sans se donner rendez-vous, ils s’épanouissent d’un même éclat séducteur.

THE SMILE

The moon rises, the water is still, the bamboo sways,

Their shadows fall upon the grass and flowers.

A rustling sound stirs among the reeds,

Blending with songs drifting from within.

The singing stops – the leaves tremble,

A young girl appears, graceful and fair.

Her trousers rolled up to her knees,

Oh heavens! Her white skin sends shivers down the spine.

Innocently, she gazes into the pond,

Her reflection glowing in the clear water.

A smile below, a smile above,

Unplanned, yet both bloom with the same playful charm.

GÁI QUÊ

Xuân trẻ, xuân non, xuân lịch sự
Tôi đều nhận thấy trên môi em
Làn môi mong mỏng tươi như máu
Đã khiến môi tôi mấp máy thèm

Từ lúc tóc em bỏ trái đào
Tới chừng cặp má đỏ au au
Tôi đều nhận thấy trong con mắt
Một vẻ ngây thơ và ước ao

Lớn lên em đã biết làm duyên
Mỗi lúc gặp tôi che nón nghiêng
Nghe nói ba em chưa chịu nhận
Cau trầu của khách láng giềng bên.

LA FILLE DES CHAMPS

Je vois le printemps jeune, tendre et gracieux,

Sur tes lèvres éclore en mille éclats.

Ces lèvres si fines, fraîches comme le sang,

Font frémir les miennes d’un désir muet.

Depuis que tes cheveux quittèrent l’ombre du fruit,

Jusqu’à ce que tes joues rougissent en plein éclat,

J’ai toujours perçu dans ton regard

Une innocence douce et un soupçon d’espoir.

En grandissant, tu as appris la coquetterie,

À chaque rencontre, cachant ton visage sous le rebord du chapeau.

Mais j’ai entendu dire que ton père, obstiné,

N’acceptait toujours pas le bétel offert par le voisin d’à côté.

THE COUNTRY GIRL

I see youth, freshness, and grace,

All blooming on your lips like spring.

Those delicate lips, as fresh as blood,

Make mine tremble with silent desire.

From the time your hair left the shade of peaches,

To when your cheeks turned a rosy red,

I have always seen in your eyes

A touch of innocence and a hint of longing.

As you grew, you learned to be coy,

Tilting your hat shyly whenever we met.

But I’ve heard that your father still refuses

The betel and areca from the neighbor next door.

NGỦ VỚI TRĂNG

Ta không nhấp rượu,
Mà lòng ta say...
Vì lòng nao nức muốn
Ghì lấy đám mây bay...
Té ra ta vốn làm thi sĩ,
Khát khao trăng gió mà không hay!
Ta đi bắt nắng ngừng, nắng reo, nắng cháy
Trên sóng cành, - sóng áo cô gì má đỏ hây hây...
Ta rình nghe niềm ý bâng khuâng trong gió lảng,
Với là hơi thở nồng nàn của tuổi thơ ngây
Gió nâng khúc hát lên cao vút,
Vần thơ uốn éo lách rừng mây.
Ta hiểu ta rồi, trong một phút,
Lời tình chới với giữa sương bay.

Tiếng vàng rơi xuống giếng,
Trăng vàng ôm bờ ao...
Gió vàng đang xao xiếng,
Áo vàng hở chị chưa chồng đã mặc đi đêm.
Theo tôi đến suối xa miền,
Cổi thơ, cổi mộng, cổi niềm yêu đương...

Mây trôi lơ lửng trên dòng nước,
Đôi tay vốc uống quên lạnh lùng.
Ngả nghiêng đồi cao bọc trăng ngủ,
Đầy mình lốm đốm những hào quang...

DORMIR AVEC LA LUNE

Je ne bois pas de vin,

Pourtant mon cœur est enivré…

Car il brûle d’envie

D’étreindre les nuages en fuite.

Se pourrait-il que je sois poète sans le savoir,

Avide de lune et de vent ?

Je veux capturer les rayons du soleil,

Les arrêter, les écouter chanter et brûler

Sur les vagues des branches – sur les vagues du vêtement

D’une jeune fille aux joues roses.

J’écoute les murmures vagues du vent errant,

Et la chaude respiration de l’innocence.

Le vent élève les chants vers le ciel,

Les vers serpentent à travers les forêts de nuages.

Et soudain, je me comprends,

Mes mots d’amour vacillent parmi les brumes en fuite.

L’or tombe au fond du puits,

La lune dorée enlace les berges de l’étang…

Le vent d’or frissonne,

Ô sœur, pourquoi portes-tu déjà la robe dorée des nuits interdites ?

Viens avec moi aux sources lointaines,

Abandonne la poésie, les rêves, et l’amour…

Les nuages flottent au-dessus du courant,

Mes mains plongées oublient le froid.

Les collines vacillent sous la lumière de la lune endormie,

Leurs flancs parsemés d’éclats lumineux…

SLEEPING WITH THE MOON

I do not drink,

Yet my heart is intoxicated…

For it longs

To embrace the drifting clouds.

Could it be that I am a poet without knowing,

Thirsting for the moon and the wind?

I wish to seize the sunlight,

To hold it still, to hear it sing and burn

On the waves of the branches – on the waves of the dress

Of a girl with rosy cheeks.

I listen to the wandering wind’s wistful whispers,

And the warm breath of innocence.

The wind lifts songs high into the sky,

While my verses weave through forests of clouds.

And suddenly, I understand myself,

My words of love wavering among drifting mist.

Golden echoes fall into the well,

The golden moon embraces the pond’s edge…

The golden wind shivers,

Oh sister, why do you already wear

The golden robe of forbidden nights?

Come with me to distant streams,

Abandon poetry, abandon dreams, abandon love…

Clouds drift above the flowing water,

My hands scoop them up, forgetting the cold.

The hills sway beneath the slumbering moon,

Their slopes speckled with scattered light…

HỒN THƠ 

Kìa anh xem! Dải mây hờ trên đỉnh núi,
Buổi chiều hôm đã nhuộm một màu lam.
Và trên không đàn cò trắng đương làm
Một bài thơ dài không vần điệu.

Bài thơ ấy xoá dần trong rặng liễu,
Mà chúng ta - thi sĩ - đương mơ say
Đương lặng nhìn hiện tượng của trời mây,
Lòng ta bỗng xôn xao và nức nở.

Rồi tự nhiên, âm thầm trong tiếng thở,
Lời ca ngâm vang dậy giữa đồi thông,
Khiến vi lau im lặng, suối trong ngừng,
Không lay nữa, cũng không thèm chảy nữa,

Chỉ ngây ngất lóng nghe lời mai mỉa
Những linh hồn vất vả vì yêu thương.
Kìa anh xem! Cô gái đứng bên đường,
Mặc yếm thắm, dáng ngây thơ và bẽn lẽn.

Hái rau sam, nhưng xuân tình không thể nén,
Trên làn môi ươn ướt như thèm duyên
Mà chúng ta - thi sĩ - lặng triền miên
Đương tìm vần! Trẻ, đẹp, non trong nếp áo.

Nếu cảnh vật, nước mây không huyền ảo.
Hồn thơ đâu tràn vọt như giòng khe...
Hồn thơ đâu uyển chuyển như sáo hè,
Văng vẳng thổi, lan man trong bóng tối

Và hồn thơ đâu, anh hỡi! Cao vòi vọi,
Như mây bay về chốn ngụ nàng Tiên,
Mà những đêm thanh trong lúc ngả nghiêng,
Để xiêm áo trễ tràng cho mát mẻ...

ÂME POÉTIQUE

Regarde, mon ami ! Ce voile de nuages flottant sur le sommet,

Le soir déjà teinté d’une nuance azurée.

Et là-haut, un vol de cigognes trace,

Un long poème sans rime ni mesure.

Ce poème s’efface peu à peu dans les saules,

Pendant que nous, poètes en pleine rêverie,

Contemplons en silence le spectacle du ciel,

Le cœur soudain troublé et bouleversé.

Puis, spontanément, dans un souffle léger,

Un chant s’élève à travers les collines,

Les roseaux se figent, le ruisseau suspend sa course,

Ni frémissements, ni murmures ne le troublent.

Tout s’enivre à l’écoute de cette plainte amère,

Les âmes errantes tourmentées par l’amour.

Regarde, mon ami ! Cette jeune fille au bord du chemin,

Portant son corsage rouge, naïve et pudique.

Elle cueille des herbes sauvages, mais son cœur

Ne peut cacher l’éveil du printemps amoureux.

Et nous, poètes absorbés, perdus dans nos vers,

Goûtons à sa fraîcheur, à sa grâce juvénile.

Sans ce décor, sans ce ciel mystérieux,

L’âme poétique ne jaillirait pas comme un torrent…

Elle ne danserait pas comme une flûte d’été,

Dont la mélodie flotte doucement dans l’ombre.

Et où serait-elle donc, cette âme poétique,

Si haute et pure, comme un nuage errant vers le séjour des fées,

Lorsque, sous les nuits claires et vacillantes,

Elles laissent glisser leur robe pour goûter la brise légère ?

THE SOUL OF POETRY

Look, my friend! That veil of clouds drifting over the peak,

The evening sky already tinged with a soft blue hue.

And up above, a flock of white storks traces

A long poem without rhyme or rhythm.

That poem slowly fades among the willow trees,

While we—poets lost in reverie—

Silently gaze at the wonders of sky and clouds,

Our hearts suddenly stirred and overwhelmed.

Then, as if by instinct, in a quiet breath,

A song rises through the pine-covered hills,

The reeds stand still, the clear stream halts,

Neither swaying nor flowing anymore.

Everything listens in a trance to this bittersweet tune,

To the restless souls tormented by love.

Look, my friend! That young girl by the roadside,

Wearing her crimson bodice, shy and innocent.

She gathers wild herbs, yet cannot conceal

The bloom of spring awakening in her heart.

And we—poets, lost in thought—

Absorb her beauty, her youthful grace.

Without this scenery, without this enchanted sky,

How could the soul of poetry burst forth like a rushing stream?

How could it flow as smoothly as a summer flute,

Its melody drifting endlessly into the twilight?

And where would this soul of poetry be,

So high, so vast, like a cloud wandering toward the fairy realms,

Where, on clear and trembling nights,

They loosen their robes to embrace the gentle breeze?

QUẢ DƯA

Ánh nắng lao xao trên đọt tre,
Gió nam như lửa bốc tư bề,
Môi khô chưa nếm mùi son phấn,
Khao khát, trời ơi, bụm nước khe...

Lơ đãng mắt nhìn đến vạt dưa,
Quả dưa xinh xắn buổi ban trưa,
Chán chường hóng mát nằm phơi bụng,
Ai thấy lúc này mà chẳng ưa...

Ta lén ngắt đi rồi bóc xem:
Má hồng ửng đỏ rồi răng đen,
Đã nhìn tận mặt còn chi nữa,
Tôi vội kề môi cắn... kẻo thèm...

Ánh nắng lao xao trên đọt tre,
Tiếng ca lanh lảnh trong vườn me,
Tiếng ca im bặt rồi thấp thoáng
Vạt áo màu nâu hiện trước hè...

Mùi hương đi trước, nàng theo sau,
Đến chỗ vạt dưa bỗng nghẹn ngào,
Hổn hển nấc lên từng tiếng một:
Quả dưa ai hái? Quả dưa đâu!...

LE MELON

Les rayons du soleil dansent sur la cime des bambous,

Le vent du sud brûle comme une flamme ardente,

Mes lèvres sèches n’ont jamais goûté au fard des baisers,

Ô ciel, comme je rêve d’une poignée d’eau de source !

Mes yeux distraits se posent sur un champ de melons,

Un fruit charmant repose sous le soleil de midi,

Allongé, lassé, offrant son ventre à la lumière,

Qui donc pourrait le voir sans en être séduit ?

En cachette, je le cueille et le pèle doucement :

Sa chair rose s’illumine, ses graines noires scintillent,

Ayant découvert toute sa beauté, à quoi bon hésiter ?

Vite, je le porte à mes lèvres avant que l’envie ne me consume…

Les rayons du soleil dansent sur la cime des bambous,

Un chant cristallin résonne dans le verger de tamariniers,

Puis soudain, le chant se tait et dans l’ombre mouvante,

Une tunique brune apparaît au seuil de la maison…

Le parfum précède ses pas, elle s’avance,

Mais en arrivant près du champ, elle s’étrangle d’émotion,

D’une voix haletante, entrecoupée de sanglots,

Elle s’écrie : “Qui a cueilli mon melon ? Où est-il passé ?”

THE MELON

Sunlight dances on the bamboo tops,

The southern wind blazes like a fire,

My dry lips have never tasted the hue of kisses,

Oh heavens, how I long for a handful of spring water!

My wandering eyes fall upon a melon patch,

A lovely fruit resting under the midday sun,

Lying idly, weary, baring its belly to the light,

Who could see it now and not be tempted?

Secretly, I pluck it and peel it apart:

Its pink flesh glows, its black seeds glisten,

Having seen its beauty, what is there to wait for?

I bring it quickly to my lips before my craving grows…

Sunlight dances on the bamboo tops,

A clear song echoes through the tamarind garden,

Then suddenly, the singing stops, and in the shifting shade,

A brown tunic appears before the veranda…

Her fragrance arrives before she does, she steps forward,

But reaching the melon patch, she chokes with emotion,

Breathless, her voice breaks into trembling sobs,

“Who has taken my melon? Where has it gone?”

TÔI THÍCH LÀM CON GÁI 

Tôi thấy hồn tôi uyển chuyển ghê...
Ưng làm con gái... gái nhà quê,
Có hàm răng đẹp và đen nhức,
Có cặp mắt tình ai cũng mê...

Rồi lúc ban mai em hái dâu,
Nắng tươi sẽ ập lên môi đào,
Một vài con bướm theo bên gót...
Em thẹn, vì chưng cái buổi đầu...

Rồi lúc ban chiều em bán mơ...
Má em chín đỏ cũng như mơ...
Bồi hồi em lại mơ... duyên trẻ,
Và hé môi cười... cười lẳng lơ...

Rồi những đêm thanh tát nước đồng,
Với chàng trai trẻ tắm trăng trong,
Hát ca những điệu thuần lơi lả,
Để mách cùng lau... thiếp chửa chồng...

Rồi những đêm trăng trên miệng hồ...
Cổi xiêm, cổi yếm ... em làm thơ...
Bài thơ trắng nõn... như da thịt,
Không phải sao anh? Còn ngẩn ngơ...

J’AIMERAIS ÊTRE UNE FILLE

Je sens mon âme si souple, si légère…

J’aimerais être une fille… une fille de la campagne,

Avoir de belles dents, d’un noir éclatant,

Et des yeux pleins d’amour qui envoûtent les cœurs…

Puis, au matin, je cueillerais des mûres,

Le soleil viendrait caresser mes lèvres roses,

Quelques papillons danseraient autour de mes pas…

Je rougirais, timide, en ce premier jour…

Puis, au crépuscule, je vendrais des abricots,

Mes joues s’empourpreraient comme leur chair dorée,

Mon cœur, troublé, rêverait d’un amour naissant,

Et mes lèvres s’entrouvriraient… en un sourire effronté…

Puis, sous la nuit paisible, en puisant l’eau des rizières,

Avec un jeune homme je me baignerais dans la lumière de la lune,

Chantant des airs d’un abandon tendre,

Pour murmurer aux roseaux… que je ne suis pas encore mariée…

Puis, sous la clarté lunaire au bord du lac,

Délaissant ma robe, ôtant mon corsage… j’écrirais des vers,

Des poèmes d’une blancheur pure… comme ma peau nue,

N’est-ce pas, mon amour ? Es-tu encore perdu dans ton rêve ?

I WOULD LIKE TO BE A GIRL

I feel my soul so graceful, so light…

I wish I were a girl… a country girl,

With beautiful teeth, shining black,

And eyes so full of love, enchanting every heart…

Then, in the morning, I would pick mulberries,

The golden sun would kiss my rosy lips,

A few butterflies would flutter around my steps…

I would blush, shy, on that very first day…

Then, at dusk, I would sell apricots,

My cheeks blushing like their golden flesh,

My heart trembling, dreaming of young love,

And my lips parting… in a playful smile…

Then, under the quiet night, as I drew water from the fields,

With a young man, I would bathe in the moonlight,

Singing melodies of tender abandon,

To whisper to the reeds… that I am still unwed…

Then, beneath the moon’s glow by the lake,

Shedding my dress, slipping off my bodice… I would write poetry,

Verses as pure white… as my bare skin,

Isn’t it so, my love? Are you still lost in your dream?

TÀI HOA 

Rượu say người cổ độ
Chữ say người Liêu Trai
Xuân bay khắp thần trí
Âm vọng dễ gì phai.
Chiều vàng hơn tấm lụa
Sách đọc thấy tâm bào
Bóng Nường chưa mất hút
Tiếng hát còn thanh tao

Gió ra đời khí vị
Nắng như nắng đời xưa
Sao em chưa ra mắt
Đứng chầu chực nhà vua ?

Tài hoa rất thanh bạch
Xin mời kết nhân duyên
Cười cho ca sửng sốt
Tình tự mới bình yên.

 TALENT ET GRÂCE

Le vin enivre les âmes anciennes,

Les mots charment les esprits errants.

Le printemps s’élève dans chaque pensée,

Un écho dont rien ne peut effacer.

Le crépuscule, plus doré qu’une étoffe,

Les livres révèlent l’âme en profondeur.

L’ombre de la Belle ne s’est pas dissipée,

Sa voix résonne encore, cristalline et pure.

Le vent souffle un parfum d’épopée,

Le soleil brille comme aux âges anciens.

Pourquoi ne viens-tu pas te révéler,

Attendant encore aux portes du roi ?

Le talent brille dans sa noblesse,

Accepte donc cette union sacrée.

Souris pour troubler les chants d’antan,

Que l’amour seul apporte la paix.

TALENT AND GRACE

Wine intoxicates ancient souls,

Words enchant wandering spirits.

Spring rises in every thought,

An echo that nothing can erase.

The twilight, more golden than silk,

Books reveal the depths of the heart.

The shadow of the Beauty has not faded,

Her voice still resonates, pure and bright.

The wind carries the scent of epic tales,

The sun shines as in times of old.

Why have you not yet appeared,

Still waiting at the king’s gate?

Talent shines in its purity,

Accept this sacred bond.

Smile and startle the songs of old,

For only love brings true peace.

VẦNG TRĂNG

Hãy nâng lên và nâng lên chút nữa
Sóng thơm tho như ánh ngọc hừng đông.
Nhưng cao quá và căng lên dữ quá,
Dồn qua mau cho lún mức hư không.

Đã trong rồi và thanh tao đến tớt
Bao nhiêu tơ chuyển được tiếng thơ bay.
Êm êm hơn đừng cho xanh lờn lợt,
Em so le và nguyên vẹn giữa đêm nay.

Lạy Chúa tôi, vầng trăng cao giá lắm
Xin ban ơn bằng cách sáng thêm lên
Ánh thêm lên cho không gian rất đẫm
Linh hồn thơ mát rợn với hương nguyền.

LE DISQUE LUNAIRE

Lève-toi encore, et encore un peu plus,

Les vagues embaument comme l’aube nacrée.

Mais trop haut, trop tendu,

Verse-toi vite, enfonce-toi dans le néant.

Déjà si pur, d’une finesse extrême,

Chaque fil de soie porte un écho de poésie.

Plus doux encore, ne deviens pas pâle,

Reste éclatant et intact en cette nuit.

Mon Dieu, la lune est un joyau précieux,

Accorde-nous ta grâce en l’illuminant davantage.

Brille plus fort, que l’espace en soit saturé,

Que l’âme du poème frissonne sous son parfum sacré.

THE MOON

Rise higher, and higher still,

The waves are fragrant like the pearly dawn.

But too high, too tense,

Pour down quickly, sink into the void.

So pure already, so exquisitely refined,

Each thread of silk carries a whisper of poetry.

Softer still, do not fade to pale,

Stay radiant and whole on this night.

Oh Lord, the moon is a precious jewel,

Grant us your grace by making it shine even more.

Glow brighter, let the space be drenched in light,

Let the soul of poetry tremble with its sacred scent.

BIẾT ANH 

Em nhớ lần đầu em biết anh
Nhờ vần thơ mới dệt thêu tình
Lòng em rung động từ hôm ấy
Trong những đêm trăng tưởng bóng hình

Còn anh, em đã gặp anh đâu?
Chỉ cảm vần thơ có những câu
Âu yếm, say sưa, đầy mộng đẹp
Xui lòng tơ tưởng suốt đêm thâu

Rồi buổi chiều kia em tới thăm
Thăm người thi sĩ chốn xa xăm
Mà vần thơ mới làm rung động
Xa gọi hồn em mau tới gần

Kịp nghĩ miệng đời hay mỉa mai
Tảng lờ ngừng bước và im hơi
Mộng hồn em gửi theo chiều gió
Để được gần anh ngỏ ít lời

Rồi liền hôm ấy em xa anh
Với nỗi nhớ nhung, với hận tình
Với cuốn thơ văn anh gửi tặng
Với lòng tưởng tượng ảnh hình anh.

TE CONNAÎTRE

Je me souviens du jour où je t’ai connu,

Grâce aux vers nouveaux tissant l’amour.

Mon cœur a frémi dès cet instant,

Dans les nuits de lune, je songeais à toi.

Mais toi, je ne t’avais jamais vu,

Je n’avais que les mots de tes poèmes.

Tendres, enivrants, pleins de rêves,

Ils faisaient vibrer mon âme jusqu’à l’aube.

Puis un soir, je suis venue te voir,

Voir le poète lointain,

Dont les vers avaient troublé mon cœur,

M’appelant à lui, me rapprochant.

Mais craignant les murmures du monde,

Je me suis arrêtée, en silence.

Mon âme portée par le vent du soir,

Cherchant à te dire quelques mots.

Et dès ce jour, je suis partie,

Emportant regrets et souvenirs,

Un recueil de tes poèmes en offrande,

Et ton image dans mon esprit.

KNOWING YOU

I remember the first time I knew you,

Through the new verses weaving love.

My heart trembled from that moment,

In moonlit nights, I dreamed of your image.

But you—I had never met you,

Only felt your words in poetry.

Tender, passionate, full of dreams,

They made my soul yearn till dawn.

Then one evening, I came to see you,

To visit the distant poet,

Whose verses had stirred my heart,

Calling me near, drawing me close.

Yet fearing the whispers of the world,

I paused and kept my silence.

My soul drifted with the evening breeze,

Longing to speak just a few words.

And from that day, I left you,

Carrying longing and heartache,

With a book of your gifted poems,

And your image in my mind.

VỊNH HOA CÚC

Thu về nhuộm thắm nét hoàng hoa,
Sương đẫm trăng lồng bóng thướt tha.
Vẻ mặt khác chi người quốc sắc,
Trong đời tri kỷ chỉ riêng ta.

ODE À LA CHRYSANTHÈME

L’automne revient, teintant d’or les fleurs,

La rosée perle sous la lune en douceur.

Leur éclat n’a rien à envier aux beautés,

Dans ce monde, seul moi les connais.

ODE TO THE CHRYSANTHEMUM

Autumn returns, tinting the flowers gold,

Dew glistens under the moon, graceful and cold.

Their beauty rivals that of the fairest face,

In this world, only I know their grace.

ƯỚC AO

Đo từ ngọn cỏ tới cung trăng
Những sợi hào quang vân thước vàng
Bắt! Bắt! Thơ bay trong gió loạn
Để xem tình tứ nặng bao cân

Ở đây vô số là xuân mộng.
Tới tấp lòng tôi lượn sóng trời
Ai nỡ dang tay mà vớt lấy
Mùi hương trong nếp áo xiêm rơi

Tôi tìm ánh nắng vạn đời vương
Vì cuốn sách xưa lúc lạ thường
Tờ giấy mong manh tình đã nhạt,
Tôi làm sao níu được niềm thương ?

Ở đâu có những lá tinh hoa,
Phước lộc vô biên đến mọi nhà
Ở đâu có những lương tâm quí,
Tiếng thơm lừng thấu đến tai vua

Tôi ước ao là tôi ước ao,
Tình tôi vô lượng sẽ dâng cao
Như bông trăng nở, bông trăng nở,
Những cánh bông thơ trắng ngạt ngào.

 

DÉSIR

Mesure de l’herbe jusqu’à la lune,

Des fils de lumière, dorés et brumeux.

Attrape ! Attrape ! Les vers flottent au vent,

Pour peser combien pèse l’amour.

Ici s’entassent d’innombrables rêves de printemps,

Mon cœur s’agite en vagues célestes.

Qui oserait tendre la main et recueillir

Le parfum tombé d’une robe effleurée ?

Je cherche les rayons du soleil éternel,

Car le vieux livre garde d’étranges secrets.

Les pages fragiles ont fané l’amour,

Comment pourrais-je retenir la tendresse ?

Où sont ces feuilles de vertu éclatante,

Que la fortune bénisse chaque foyer ?

Où sont ces consciences nobles et pures,

Dont la renommée atteint même le roi ?

Je désire, je désire infiniment,

Que mon amour s’élève sans fin,

Comme une fleur de lune, une fleur de lune,

Dont les pétales blancs embaument la nuit.

DESIRE

Measuring from the grass to the moon,

Golden and misty threads of light.

Catch! Catch! The verses drift in the wind,

To weigh how heavy love truly is.

Here lie countless dreams of spring,

My heart sways in waves of the sky.

Who would dare reach out and gather

The fragrance falling from a passing gown?

I seek the eternal sunlight,

For the old book holds strange secrets.

Its fragile pages have faded love,

How can I grasp the lingering tenderness?

Where are the leaves of radiant virtue,

Bringing boundless fortune to every home?

Where are the noble and pure hearts,

Whose fame reaches even the king?

I desire, I desire endlessly,

That my love may rise infinitely,

Like a blooming moonflower, a blooming moonflower,

With petals white, perfuming the night.

BẮT CHƯỚC 

Để cho hoa gió thì thào
Để cho mây nước nôn nao
Quên câu thương nhớ rồi sao
Em ơi thế nghĩa là sao

Khi hương thơm kề lỗ miệng
Khi tình mới chạm vào nhau
Em ơi thế nghĩa là sao
Trăng đang nằm trên sóng cỏ

Cỏ đùa trăng đến bên ao
Trăng lại đẫm mình xuống nước
Trăng nước đều lặng nhìn nhau...
Đôi ta bắt chước thì sao ?

IMITATION

Laisse le vent murmurer aux fleurs,

Laisse les nuages et l’eau frémir.

Oublier les mots d’amour, vraiment ?

Dis-moi, mon amour, qu’est-ce que cela signifie ?

Quand le parfum effleure les lèvres,

Quand l’amour vient à peine toucher…

Dis-moi, mon amour, qu’est-ce que cela signifie ?

La lune repose sur les vagues d’herbe.

L’herbe taquine la lune vers l’étang,

La lune s’y plonge doucement.

L’eau et la lune se contemplent en silence…

Et si nous faisions comme eux ?

IMITATION

Let the wind whisper to the flowers,

Let the clouds and water tremble.

Forgetting words of love—really?

Tell me, my love, what does it mean?

When fragrance brushes against the lips,

When love barely touches…

Tell me, my love, what does it mean?

The moon lies upon the waves of grass.

The grass teases the moon toward the pond,

The moon slowly sinks into the water.

The water and the moon gaze at each other in silence…

And if we did the same?

SẦU XUÂN 

Đêm xuân lạnh, bóng xuân tàn,
Hoa xuân mơn trớn can tràng thuyền quyên.
Trời xuân vắng vẻ hương nguyên,
Sông xuân lặng lẽ con thuyền xa xa.
Xuân đi đi khắp sơn hà,
Tuổi xuân chất mãi tóc da đổi màu.
Ngày xuân như gió thoảng mau,
Tình xuân một khối ai sầu hơn ai?
Mưa xuân như nhắc chuyện đời,
Rượu xuân như gợi những lời nước non.
Thề xuân dù chẳng vuông tròn,
Khoá buồng xuân lại vẫn còn sầu xuân.

TRISTESSE DU PRINTEMPS 

La nuit printanière est froide, l’ombre du printemps s’efface,

Les fleurs caressent doucement le cœur d’une beauté solitaire.

Le ciel de printemps est désert, son parfum s’évanouit,

La rivière printanière s’écoule paisiblement, un bateau au loin dérive.

Le printemps passe et parcourt montagnes et terres,

Les années de jeunesse s’accumulent, les cheveux et la peau changent de couleur.

Les jours de printemps s’envolent comme le vent,

L’amour printanier est un fardeau—qui en souffre le plus?

La pluie de printemps évoque les souvenirs de la vie,

Le vin du printemps ravive les serments de la patrie.

Même si les vœux de printemps ne se réalisent pas pleinement,

Enfermant le printemps dans ma chambre, la tristesse du printemps demeure.

SPRING SORROW

The spring night is cold, its shadow fades away,

Flowers gently caress the heart of a lonely beauty.

The spring sky is empty, its fragrance disappears,

The quiet spring river carries a boat drifting afar.

Spring passes, wandering through mountains and lands,

Youth piles up, hair and skin change their hue.

Spring days vanish like a fleeting breeze,

Spring love is a burden—who grieves more?

Spring rain whispers tales of life,

Spring wine revives oaths to the homeland.

Even if spring vows remain unfulfilled,

Locking spring away, its sorrow still lingers.

Trong tập này:

1. Những giọt lệ 
2. Đây thôn Vĩ Dạ 
3. Dalat trăng mờ
4. Bẽn lẽn
5. Mùa Xuân chín 
6. Say trăng 
7. Trăng vàng trăng ngọc
8. Một cõi quên
9. Nắng vàng 
10. Đêm khuya ở làng quê 
11. Chưa biết yêu 
12. Gái lấy chồng già 
13. Hình ảnh xưa 
14. Chạy theo hạnh phúc 
15. Phút mơ màng
16. Lưu luyến 
17. Ngoạn cảnh chùa 
18. Tương tư 
19. Ca dao
20. Gởi người không quen biết 
21. Nước mây
22. Trăng tự tử 
23. Lòng anh 
24. Buồn thu
25. Ngày mai 
26. Tối tân hôn
27. Mùa thương 
28. Thời gian 
29. Âm thầm
30. Mơ
31. Hương 
32. Say trăng
33. Khao khát 
34. Đi thuyền
35. Lang thang 
36. Một cõi quên
37. Chuyến đò ngang 
38. Nụ cười 
39. Gái quê 
40. Ngủ với trăng 
41. Hồn thơ 
42. Quả dưa 
43. Tôi thích làm con gái 
44. Tài hoa 
45. Vầng trăng 
46. Biết anh
47. Vịnh hoa cúc
48. Ước ao
49. Bắt chước 
50. Sầu xuân 

THÂN TRỌNG SƠN dịch 

Tháng 4 / 2025