Người cha

 

NGƯỜI CHA

Bjørnstjerne Bjørnson

( 1832 - 1910 )

Giải Nobel Văn học 1903.

 

Bjørnstjerne Martinius Bjørnson là một nhà thơ, tiểu thuyết gia, nhà viết kịch và người viết lời ca người Na Uy. Ông được trao Giải Nobel Văn học năm 1903: “như một sự tôn vinh dành cho nền thi ca cao quý, tráng lệ và đa dạng của ông, vốn luôn nổi bật bởi cảm hứng tươi mới và tinh thần thanh cao hiếm có.”

Cùng với Henrik Ibsen, Jonas Lie và Alexander Kielland, Bjørnson được xem là một trong nhóm “De Fire Store” hay “Bốn Đại Thi Hào” của văn học Na Uy. Mặc dù được quốc tế công nhận với giải Nobel, Bjørnson vẫn còn khá xa lạ đối với độc giả nói tiếng Anh. Chúng tôi giới thiệu ông trong bộ sưu tập nhỏ nhưng đang phát triển về các tác giả Scandinavia, bao gồm cả Peter Christen Asbjørnsen, nhà văn nổi tiếng với những truyện dân gian.

Trong truyện ngắn “The Father” (Người cha), nhà văn Na Uy Bjørnstjerne Bjørnson đã xây dựng một cốt truyện đơn giản nhưng đầy chất triết lý, để kể về hành trình thức tỉnh tinh thần của một người đàn ông giàu có, từ sự kiêu hãnh và tính toán đến sự buông bỏ và tĩnh lặng tâm linh. Qua nhân vật Thord Overaas, truyện không chỉ phản ánh một câu chuyện cá nhân, mà còn là tấm gương soi chiếu cho hành trình con người đối diện với mất mát, kiêu ngạo và sự chuyển hóa thiêng liêng.

Ngay từ những dòng đầu tiên, Thord được giới thiệu là “người giàu có và có ảnh hưởng nhất giáo xứ.” Ông bước vào phòng cha xứ với dáng vẻ trang nghiêm, mang theo yêu cầu đặc biệt: con trai ông phải được rửa tội riêng, vào đúng giữa trưa thứ Bảy, và được bảo trợ bởi những người ưu tú nhất. Từng hành động của Thord thể hiện một con người muốn kiểm soát hoàn toàn số phận và hình ảnh của gia đình mình.

Từ lễ rửa tội, đến lễ xác nhận (confirmation), rồi đến việc chuẩn bị cho lễ cưới - ba lần ông xuất hiện trong phòng cha xứ đều gắn với những sự kiện mang tính xã hội, nghi lễ và danh vọng. Ông luôn mang tiền đến nhiều hơn mức quy định - không phải vì lòng hào phóng, mà là để chứng minh địa vị và niềm tự hào về đứa con trai độc nhất. Trong ông là một niềm tin ngạo mạn rằng sự giàu có có thể điều khiển cả đời sống tinh thần.

Bi kịch ập đến đột ngột. Trong một ngày bình yên, khi hai cha con chèo thuyền qua hồ để chuẩn bị cho đám cưới, đứa con trai duy nhất của Thord chết đuối ngay trước mắt ông. Sự ra đi ấy không chỉ là một mất mát thể xác mà còn là sự sụp đổ toàn bộ thế giới tinh thần của Thord. Bao kỳ vọng, niềm tự hào, thậm chí là sự hiện hữu của ông với tư cách người cha - tất cả đều tiêu tan trong khoảnh khắc đó.

Thord dành ba ngày ba đêm chèo thuyền trên mặt hồ để tìm xác con. Hình ảnh ông âm thầm, không ăn uống, không ngủ, lặng lẽ vòng quanh mặt nước như một kẻ hành hương là biểu tượng cho sự chuyển hóa nội tâm sâu sắc. Ông không còn là người nắm giữ quyền lực, mà là một linh hồn bị đánh thức bởi nỗi đau thuần khiết.

Một năm sau, Thord xuất hiện trở lại trước cha xứ. Nhưng giờ đây, ông không còn kiêu hãnh, mà gầy gò, tóc bạc trắng, dáng người cong xuống. Ông không đến vì con, mà để hiến nửa giá trị tài sản để lập quỹ từ thiện nhân danh người con đã mất. Khi cha xứ hỏi ông định làm gì tiếp theo, ông trả lời: “Làm điều gì đó tốt đẹp hơn.”

Sự im lặng của cha xứ, rồi lời kết nhẹ nhàng: “Tôi nghĩ con trai ông cuối cùng cũng mang đến cho ông một phước lành thực sự” — chính là điểm kết tinh của toàn bộ truyện. Đó là khi sự mất mát trở thành mạch nguồn của thức tỉnh, khi đau khổ không còn là hình phạt mà là cơ hội để con người hiểu được giá trị chân thực của sự sống.

Truyện là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng nhưng sâu sắc về sự vô thường và giới hạn của con người. Dù giàu có hay quyền lực đến đâu, con người không thể kiểm soát sinh tử. Sự sống không thể được định giá bằng tiền hay nghi lễ. Trong thế giới của Bjørnson, những gì là thiêng liêng chỉ thực sự hé lộ khi con người chạm đến giới hạn cùng cực của mất mát và biết buông bỏ cái tôi.

Thord Overaas không trở thành người cha vĩ đại khi trao tiền hay lựa chọn lễ rửa tội đẹp đẽ cho con, mà khi ông từ bỏ sự sở hữu và để cho đức tin, tình yêu thương và lòng vị tha dẫn dắt hành động.

Với dung lượng chưa đến 1500 từ, “The Father” là một kiệt tác truyện ngắn thể hiện rõ đặc trưng của văn học Bắc Âu: tĩnh lặng, sâu sắc và mang tính chiêm nghiệm cao. Qua nhân vật Thord, Bjørnson không lên án, không phán xét, mà chỉ nhẹ nhàng dẫn dắt người đọc vào một hành trình tỉnh thức — nơi con người từ chỗ muốn kiểm soát số phận đến khi chấp nhận sống một đời có ý nghĩa hơn qua việc phụng sự. Đó là hành trình từ kiêu hãnh đến khiêm nhường, từ kiểm soát đến buông bỏ, từ vật chất đến tâm linh.

* * *

Người đàn ông mà câu chuyện sắp kể dưới đây là người giàu có và có thế lực nhất trong giáo xứ của ông; tên ông là Thord Overaas. Một ngày nọ, ông bước vào phòng làm việc của cha xứ — cao lớn, nghiêm trang.

“Tôi có một đứa con trai,” ông nói, “và tôi muốn đưa nó đến làm lễ rửa tội.”

“Tên nó là gì?”

“Finn, — theo tên cha tôi.”

“Và những người đỡ đầu?”

Ông liệt kê ra, và họ đều là những người danh giá, tốt nhất trong số thân tộc của Thord ở vùng đó.

“Còn điều gì khác không?” vị linh mục hỏi, ngước nhìn lên.

Người nông dân do dự một chút.

“Tôi rất muốn làm lễ rửa tội riêng cho nó,” cuối cùng ông nói.

“Ý ông là làm lễ vào một ngày trong tuần?”

“Thứ Bảy tới, vào đúng mười hai giờ trưa.”

“Còn điều gì khác không?” vị linh mục hỏi tiếp.

“Không còn gì nữa,” người nông dân vừa nói vừa xoay xoay chiếc mũ trên tay, như thể chuẩn bị rời đi.

Vị linh mục đứng dậy: “Tuy nhiên, vẫn còn một điều nữa,” ông nói rồi bước đến gần Thord, nắm lấy tay ông và nhìn thẳng vào mắt:

“Cầu Chúa cho đứa trẻ ấy sẽ là một phúc lành cho ông!”

Mười sáu năm sau, một ngày nọ, Thord lại xuất hiện trong phòng làm việc của vị linh mục.

“Thật đấy, ông giữ tuổi tác rất tốt, Thord,” vị linh mục nói, vì ông không thấy Thord thay đổi gì cả.

“Đó là bởi tôi không có phiền não gì,” Thord trả lời.

Vị linh mục không nói gì, nhưng sau một lúc lại hỏi: “Vậy ông đến đây hôm nay vì việc gì?”

“Tôi đến vì đứa con trai sắp được làm lễ thêm sức vào ngày mai.”

“Nó là một cậu bé sáng dạ.”

“Tôi chưa muốn trả tiền cho cha cho đến khi biết chắc thứ hạng của nó trong buổi lễ ngày mai.”

“Nó sẽ đứng hạng nhất.”

“Tôi cũng nghe nói vậy; và đây là mười đồng dành cho cha.”

“Ông còn việc gì khác không?” vị linh mục hỏi, mắt nhìn chăm chú vào Thord.

“Không còn gì nữa.”

Thord ra về.

Tám năm nữa trôi qua. Rồi một ngày, có tiếng ồn trước phòng làm việc của vị linh mục - có nhiều người đang đến gần, dẫn đầu là Thord.

Vị linh mục nhìn lên và nhận ra ông.

“Ông đi cùng nhiều người quá, Thord.”

“Tôi đến xin đăng lễ hỏi cho con trai tôi; nó sắp cưới Karen Storliden, con gái ông Gudmund, đang đứng đây cạnh tôi.”

“Chà, đó là cô gái giàu nhất vùng này.”

“Người ta nói vậy,” Thord vừa nói vừa vuốt tóc.

Vị linh mục ngồi một lúc như đang suy nghĩ rất sâu, rồi ghi tên họ vào sổ mà không nói lời nào. Các người đàn ông cùng ký tên. Thord đặt ba đồng lên bàn.

“Tôi chỉ lấy một đồng thôi,” vị linh mục nói.

“Tôi biết rõ điều đó; nhưng nó là đứa con duy nhất của tôi, tôi muốn mọi thứ phải thật đàng hoàng.”

Vị linh mục nhận tiền.

“Đây là lần thứ ba ông đến đây vì con trai mình, Thord.”

“Nhưng lần này là lần cuối rồi,” Thord nói, rồi cất ví đi, chào tạm biệt và bước ra ngoài.

Những người đi cùng lặng lẽ theo sau.

Hai tuần sau, người cha và con trai đang chèo thuyền qua hồ vào một ngày êm ả, để đến nhà Storliden chuẩn bị cho lễ cưới.

“Cái thanh ngang này không chắc chắn,” người con nói rồi đứng dậy chỉnh lại ghế đang ngồi.

Ngay lúc đó, tấm ván dưới chân cậu trượt đi; cậu vung tay hét lớn rồi ngã xuống hồ.

“Nắm lấy mái chèo!” người cha hét lên, đứng bật dậy và đưa mái chèo về phía con.

Nhưng sau vài lần vùng vẫy, cậu con bắt đầu đuối sức.

“Chờ một chút!” người cha hét lớn, rồi bắt đầu chèo thuyền về phía con.

Khi ấy, cậu con ngửa người, nhìn cha một cái thật lâu, rồi chìm xuống.

Thord không thể tin nổi; ông giữ thuyền đứng yên, chăm chú nhìn chỗ con vừa lặn xuống như thể con sẽ lại nổi lên. Một vài bong bóng nước nổi lên, rồi vài cái nữa, cuối cùng một cái to vỡ ra; mặt hồ lại yên lặng, sáng bóng như gương.

Suốt ba ngày ba đêm, người ta thấy ông cha chèo quanh chỗ đó, không ăn, không ngủ; ông lặn tìm xác con trai. Đến sáng ngày thứ ba, ông tìm thấy xác và bế con về nhà qua những ngọn đồi.

Khoảng một năm sau, vào một tối muộn mùa thu, vị linh mục nghe tiếng ai đó đang dò dẫm tìm then cửa. Ông ra mở, và bước vào là một người đàn ông cao, gầy, dáng còng và tóc bạc. Vị linh mục nhìn một lúc lâu mới nhận ra đó là Thord.

“Ông còn đi bộ khuya thế này sao?” vị linh mục nói, đứng nhìn ông.

“À, vâng! Muộn thật,” Thord đáp, rồi ngồi xuống.

Vị linh mục cũng ngồi, như thể đang chờ đợi. Một khoảng lặng dài trôi qua. Cuối cùng Thord lên tiếng:

“Tôi mang theo ít tiền muốn gửi cho người nghèo; tôi muốn lập một quỹ tưởng niệm dưới tên con trai tôi.”

Ông đứng dậy, đặt tiền lên bàn, rồi lại ngồi xuống. Vị linh mục đếm tiền.

“Đây là một số tiền lớn,” ông nói.

“Là một nửa giá trị trang trại của tôi. Tôi đã bán nó hôm nay.”

Vị linh mục im lặng thật lâu. Cuối cùng ông nhẹ nhàng hỏi:

“Giờ ông định làm gì, Thord?”

“Làm điều gì đó tốt hơn.”

Họ ngồi lặng lẽ, Thord cúi đầu, vị linh mục mắt vẫn dõi theo ông. Cuối cùng, vị linh mục nhẹ nhàng nói:

“Tôi nghĩ con trai ông rốt cuộc đã mang lại cho ông một phúc lành thực sự.”

“Vâng, tôi cũng nghĩ như vậy,” Thord đáp, ngẩng đầu lên — và hai hàng nước mắt lớn lặng lẽ lăn xuống má ông.

THÂN TRỌNG SƠN 

Dịch và giới thiệu 

Tháng 7 / 2025

Nguồn:

https://americanliterature.com/author/bjrnstjerne-bjrnson/short-story/the-father/

Người đàn ông trên mặt trăng

 

NGƯỜI ĐÀN  ÔNG TRÊN MẶT  TRĂNG

L. Frank Baum

( 1856 - 1919 )

“ Trí tưởng tượng đã đưa nhân loại vượt qua thời kỳ đen tối để đạt được nền văn minh hiện tại. Trí tưởng tượng đã đưa Columbus khám phá ra Châu Mỹ. Trí tưởng tượng đã đưa Franklin khám phá ra điện.”

“ Imagination has brought mankind through the dark ages to its present state of civilization. Imagination led Columbus to discover America. Imagination led Franklin to discover electricity.”

Lyman Frank Baum (  15 tháng 5 năm 1856 – 6 tháng 5 năm 1919) là một tác giả nổi tiếng người Mỹ với những tác phẩm khoa học giả tưởng dành cho trẻ em, nổi tiếng nhất là tác phẩm Phù thuỷ xứ Oz. Ngoài 14 cuốn sách của xứ Oz, Baum còn viết 41 cuốn tiểu thuyết khác (không bao gồm 4 cuốn tiểu thuyết thất lạc, chưa được xuất bản), 83 truyện ngắn, hơn 200 bài thơ và ít nhất 42 kịch bản. Ông đã nỗ lực rất nhiều để đưa tác phẩm của mình lên sân khấu và màn ảnh; bản chuyển thể năm 1939 của cuốn sách đầu tiên của xứ Oz đã trở thành một bước ngoặt của điện ảnh thế kỷ XX.

Sinh ra và lớn lên ở ngoại ô thành phố  New York  Baum chuyển về miền Tây sau một thời gian không thành công với tư cách là nhà sản xuất và nhà viết kịch sân khấu. Ông và vợ mở một cửa hàng ở Nam Dakota,  bản thân ông thì trở thành biên tập và xuất bản một tờ báo. Sau đó, họ chuyển đến Chicago, nơi ông làm phóng viên báo và xuất bản văn học thiếu nhi, ra mắt cuốn sách xứ Oz đầu tiên vào năm 1900. Trong khi tiếp tục viết lách, trong số các dự án cuối cùng của mình, ông đã tìm cách thành lập một xưởng phim tập trung vào sản xuất phim thiếu nhi ở Los Angeles, California. 

Các tác phẩm của ông đã dự đoán trước những ứng dụng phổ biến sau này như  thực tế tăng cường , máy tính xách tay , điện thoại không dây, phụ nữ làm các công việc có tính rủi ro cao và nặng nhọc, và sự phổ biến của quảng cáo quần áo.

Mẹ vợ của ông là nhà hoạt động xã hội người Mỹ Mathilda Joslyn Gage, và tư tưởng của bà được cho là đã ảnh hưởng đến ông khá nhiều.

Chủ đề của truyện là một người phải quyết tâm và tận tâm với mục tiêu của mình để đạt được điều gì đó. Một bài học khác của câu chuyện là người ta không nên buồn khi thấy đồ của người khác. Mặt trăng không ghen tị nhưng nó muốn có quần áo giống người trên Trái đất. Lẽ ra trăng nên xem xét vị trí của mình trước.

Được xuất bản trong cuốn sách thiếu nhi đầu tiên của L. Frank Baum, Mother Goose in Prose (1897), do Maxfield Parrish minh họa. Cũng có thể thưởng thức bộ sưu tập các bài đồng dao dành cho trẻ em của Mẹ Ngỗng, bao gồm cả Người đàn ông trên mặt trăng.

L. Frank Baum, một tác giả người Mỹ nổi tiếng với tác phẩm Phù thủy xứ Oz (1900), đã viết 55 tiểu thuyết khác, 83 truyện ngắn và hơn 200 bài thơ. Sinh ra ở Chittenango, New York vào năm 1856, cha ông là một chủ mỏ dầu giàu có ở Pennsylvania. Baum được gửi đến Học viện Quân sự Peekskill lúc 12 tuổi, nhằm hạn chế thói mơ mộng và bệnh hoạn của cậu ấy.

Baum đã sớm có hứng thú với việc viết lách và bị mê hoặc bởi việc in ấn. Cha anh đã mua cho anh một chiếc máy in giá rẻ để anh và các anh trai xuất bản và bán các số tạp chí tại nhà của họ, trong đó có quảng cáo. Ở tuổi 20, Baum trở thành người chăn nuôi gia cầm ưa thích, một cơn sốt quốc gia vào thời điểm đó. Ông nuôi gà Hamburg, thành lập tạp chí thương mại The Poultry Record và viết một cuốn sách, toàn bộ lịch sử và hướng dẫn nuôi gà Hamburg.

Baum xuất bản cuốn sách đầu tiên của mình, Mother Goose in Prose vào năm 1897, một tuyển tập các vần điệu Mother Goose được viết dưới dạng truyện văn xuôi, trong đó ông hiện đại hóa các nhân vật. Anh ấy đã có thể bỏ công việc bán hàng tận nhà nhờ thành công vừa phải của mình. Baum kết hôn và cùng vợ chuyển đến Lãnh thổ Dakota vào năm 1888, rõ ràng là ông đã chứng kiến ​​rất nhiều biến cố để truyền cảm hứng cho việc dựng nên các tác phẩm nổi tiếng nhất của mình. Phiên bản Oz của Baum, trong đó các nhân vật như bù nhìn và thợ rừng thiếc có thể bệnh hoạn và bạo lực, hoàn toàn trái ngược với những nhân vật nóng nảy và bình dị hơn trong các bộ phim và tác phẩm phụ nổi tiếng thế giới. Bình luận chính trị trong tác phẩm của Baum đã được phân tích rộng rãi. Nhiều tựa truyện ngắn của Baum nghe khá quen thuộc và đáng đọc để khám phá một khía cạnh khác trong các nhân vật quen thuộc của Baum, tất cả đều được xuất bản năm 1913:

Cô bé Dorothy và Toto

Ozma và phù thủy nhỏ

Sư tử hèn nhát và hổ đói

Bù nhìn và Thợ rừng Thiếc.

Vì tình yêu sân khấu suốt đời, Baum đã tài trợ cho các vở nhạc kịch phức tạp trong suốt sự nghiệp của mình, dẫn đến những khoản nợ đáng kể khiến ông phải bán tiền bản quyền cho nhiều tác phẩm trước đó của mình. Mặc dù Baum đã cố gắng cống hiến hết mình cho các tác phẩm viễn tưởng giả tưởng khác, bao gồm cả Ông già Noel bị bắt cóc, nhưng ông vẫn bị thuyết phục bởi nhu cầu phổ biến, đặc biệt là bởi những lá thư từ trẻ em, để quay lại viết về Land of Oz quen thuộc và thành công nhất của ông, hết lần này đến lần khác. Mặc dù vậy, các tác phẩm khác của ông vẫn rất nổi tiếng sau khi ông qua đời vào năm 1919.

* * * 

Người trong Mặt trăng rơi xuống,

Và hỏi đường đến Norwich;

Anh đi về phía nam và bỏng miệng

Với việc ăn cháo đậu lạnh!

Cái gì! Bạn chưa bao giờ nghe câu chuyện Người đàn ông trên mặt trăng à? Thế thì tôi chắc chắn phải kể nó ra, vì nó rất buồn cười và chẳng có một lời nào là sự thật trong đó cả.

Người đàn ông trên Mặt trăng khá cô đơn, và anh ấy thường lén nhìn qua rìa mặt trăng, nhìn xuống trái đất và ghen tị với tất cả những người sống cùng nhau, vì anh nghĩ rằng có bạn đồng hành để nói chuyện hẳn sẽ dễ chịu hơn rất nhiều so với việc bị nhốt một mình trong một hành tinh rộng lớn, nơi anh ta phải huýt sáo để có bạn đồng hành.

Một ngày nọ, anh nhìn xuống và thấy một người bán thịt đang bay trên không về phía anh. Người thị trưởng này đang được phiên dịch (thay vì được vận chuyển, do luật in sai) và khi anh ta đến gần Người trên Mặt trăng đã gọi anh và nói,

“Mọi thứ trên trái đất thế nào rồi?”

"Mọi thứ đều đáng yêu," ông thị trưởng trả lời, "và tôi sẽ không rời bỏ nó nếu tôi không bị buộc phải làm vậy."

“Ở dưới đó có nơi nào tốt để ghé thăm?” Người đàn ông trên mặt trăng hỏi.

“Ồ, Norwich là một nơi vô cùng tuyệt vời,” ông thị trưởng đáp lại, “và nó nổi tiếng với món cháo đậu;” rồi ông đi khuất tầm mắt và để lại Người trên Mặt trăng để suy ngẫm về những gì ông đã nói.

Lời của ông thị trưởng khiến anh càng nóng lòng muốn đến thăm trái đất hơn bao giờ hết, nên anh trầm ngâm bước về nhà, bỏ vài cục đá vào bếp cho ấm rồi ngồi suy nghĩ xem nên làm thế nào với chuyến đi.

Bạn thấy đấy, mọi thứ diễn ra trái ngược trên Mặt trăng, và khi Con người muốn giữ ấm, anh ta đập ra một vài khối đá và cho chúng vào bếp; và làm nguội nước uống của mình bằng cách ném than lửa nóng đỏ vào bình. Tương tự như vậy, khi trở nên lạnh, anh ta cởi mũ, áo khoác, thậm chí cả giày, và như vậy anh trở nên ấm áp; và trong những ngày hè nóng nực, anh khoác thêm chiếc áo khoác ngoài để giải nhiệt.

Chắc chắn là tất cả những điều đó đối với bạn đều rất kỳ lạ; nhưng đối với Người trên Mặt trăng thì điều đó không hề kỳ lạ chút nào, vì anh đã quen với nó.

Chà, anh ngồi bên đống lửa mát lạnh và nghĩ về hành trình của mình đến trái đất, và cuối cùng anh quyết định cách duy nhất anh có thể đến đó là trượt xuống một tia trăng.

Thế là anh ra khỏi nhà, khóa cửa lại và đút chìa khóa vào túi, vì anh không chắc mình sẽ đi bao lâu, rồi đi đến rìa mặt trăng và bắt đầu tìm kiếm một tia sáng mặt trăng mạnh mẽ.

Cuối cùng, anh tìm thấy một cái có vẻ khá chắc chắn và chạm tới một điểm trông dễ chịu trên trái đất; thế là anh đu người qua rìa mặt trăng, vòng hai tay thật chặt quanh tia sáng mặt trăng và bắt đầu trượt xuống. Nhưng anh thấy nó khá trơn, và mặc dù đã cố gắng bám chặt nhưng anh thấy mình càng ngày càng đi nhanh hơn, đến nỗi ngay trước khi chạm đất, anh  đã mất thăng bằng và ngã nhào xuống gót chân và rơi thẳng xuống sông. .

Dòng nước mát gần như làm bỏng anh trước khi anh có thể bơi ra ngoài, nhưng may mắn thay anh đã đến gần bờ và nhanh chóng bò lên bờ và ngồi xuống để thở.

Lúc đó trời đã sáng, và khi mặt trời mọc, những tia nắng nóng của nó làm anh phần nào mát mẻ, nên anh bắt đầu tò mò nhìn quanh tất cả những cảnh tượng kỳ lạ và tự hỏi mình đang ở đâu trên trái đất này.

Dần dần, một người nông dân đi dọc con đường ven sông cùng một đàn ngựa đang kéo một đống cỏ khô, và những con ngựa này đối với Người ở Mặt trăng trông kỳ quặc đến nỗi lúc đầu anh ta vô cùng sợ hãi, chưa bao giờ nhìn thấy ngựa ngoại trừ từ ngôi nhà của anh ấy trên mặt trăng, từ đó trông chúng nhỏ hơn rất nhiều. Nhưng anh lấy hết can đảm và nói với người nông dân:

“Ông có thể chỉ cho tôi đường đến Norwich được không?”

"Norwich?" người nông dân trầm ngâm nhắc lại; “Tôi không biết chính xác nó ở đâu, thưa ông, nhưng nó ở đâu đó xa về phía nam.”

"Cảm ơn," Người đàn ông trên Mặt trăng nói.--Nhưng dừng lại! Tôi không được gọi anh ấy là Người trên Mặt trăng nữa, vì tất nhiên bây giờ anh đã ra khỏi mặt trăng; vì vậy tôi sẽ chỉ gọi anh ấy là Người đàn ông và bạn sẽ biết tôi muốn nói đến người đàn ông nào.

À, Người đàn ông trong - ý tôi là Người đàn ông (nhưng tôi gần như quên mất những gì tôi vừa nói) - Người đàn ông quay về phía nam và bắt đầu bước đi nhanh nhẹn dọc theo con đường, vì anh đã quyết định làm như Alderman đã khuyên và đi du lịch đến Norwich để có thể ăn một ít món cháo đậu Hà Lan nổi tiếng được làm ở đó. Và cuối cùng, sau một cuộc hành trình dài và mệt mỏi, anh đã đến được thị trấn và dừng lại ở một trong những ngôi nhà đầu tiên anh đến, vì lúc này anh thực sự rất đói.

Một người phụ nữ xinh đẹp trả lời tiếng gõ cửa của anh, anh lịch sự hỏi:

“Đây có phải là thị trấn Norwich không, thưa bà?”

"Chắc chắn đây là thị trấn Norwich," người phụ nữ trả lời.

“Tôi đến đây để xem liệu tôi có thể kiếm được một ít cháo đậu," Người đàn ông tiếp tục, "vì tôi nghe nói người ta nấu cho tôi món cháo ngon nhất thế giới ở thị trấn này."

“Thưa ông, đúng vậy,” người phụ nữ trả lời, “và nếu ông bước vào trong, tôi sẽ đưa cho ông một cái bát, vì trong nhà tôi có rất nhiều đồ mới mua .”

Vì vậy, anh cảm ơn cô và bước vào nhà, cô hỏi:

“Ông dùng nóng hay lạnh, thưa ông?”

"Ồ, lạnh thôi ," Người đàn ông trả lời, "vì tôi ghét ăn bất cứ thứ gì nóng."

Chẳng bao lâu sau, cô mang cho anh một bát cháo đậu nguội, người đàn ông đói đến mức ăn ngay một thìa lớn.

Nhưng ngay khi anh ta đưa nó vào miệng, anh hét lên một tiếng lớn và bắt đầu nhảy múa điên cuồng khắp phòng, vì tất nhiên món cháo lạnh đối với người dân trên trái đất là nóng đối với anh, và một thìa lớn cháo đậu lạnh đã có bỏng miệng đến phồng rộp!

"Có chuyện gì thế?" người phụ nữ hỏi.

"Vấn đề!" Người đàn ông hét lên; "Sao vậy, cháo của cô nóng quá làm tôi bỏng rát."

"Sao vậy !" cô ấy trả lời: "cháo khá nguội."

"Hãy tự mình thử xem!" anh ấy đã khóc. Vì vậy cô đã thử và thấy rất mát và dễ chịu. Nhưng người đàn ông quá ngạc nhiên khi thấy cô ăn món cháo đã làm phồng rộp miệng mình nên anh sợ hãi và chạy ra khỏi nhà, chạy xuống phố nhanh nhất có thể.

Viên cảnh sát ở góc đường đầu tiên nhìn thấy anh ta bỏ chạy, liền bắt giữ và đưa anh đến quan tòa để xét xử.

“ Tên ngươi là gì?" Thẩm phán hỏi.

"Tôi không có," Người đàn ông trả lời; vì tất nhiên vì anh là Người duy nhất trên Mặt trăng nên không cần thiết phải có tên.

"Nói đi, nói rõ đi,  không nói nhảm!" quan tòa nói, "anh phải có cái tên nào đó. Anh là ai?"

"Tại sao, tôi là Người trên Mặt trăng."

"Thật là rác rưởi!" quan tòa nói, nhìn tù nhân một cách nghiêm khắc, "anh có thể là đàn ông, nhưng anh không ở trên mặt trăng - anh đang ở Norwich."

"Đúng vậy," Người đàn ông trả lời, người khá bối rối trước ý tưởng này.

"Và tất nhiên anh phải được gọi là gì đó," quan tòa tiếp tục.

“Vậy thì,” tù nhân nói, “nếu tôi không phải là Người trên Mặt trăng thì tôi phải là Người đến từ Mặt trăng; vì vậy hãy gọi tôi như vậy.”

"Rất tốt," thẩm phán trả lời; "Vậy bây giờ, anh từ đâu đến vậy?"

"Mặt trăng."

"Ồ, vậy à? Làm sao anh đến được đây?"

"Tôi trượt xuống một tia trăng."

"Vậy sao ? Anh chạy để làm gì vậy?"

"Một người phụ nữ cho tôi ăn cháo đậu lạnh, và nó làm bỏng miệng tôi."

Vị quan tòa ngạc nhiên nhìn anh một lúc rồi nói:

"Người này rõ ràng là điên rồi; vậy hãy đưa anh đến trại tâm thần và giữ ở đó."

Đây chắc chắn sẽ là số phận của Con người nếu không có một nhà thiên văn học già thường nhìn mặt trăng qua kính viễn vọng của mình và phát hiện ra rằng cái gì nóng trên trái đất thì lạnh trên mặt trăng, còn cái gì lạnh ở đây ở đó rất nóng; vì vậy anh ta bắt đầu nghĩ Người đàn ông đã nói sự thật. Vì vậy, anh cầu xin quan tòa đợi vài phút trong khi anh nhìn qua kính viễn vọng để xem Người trên Mặt trăng có ở đó không. Vì vậy, lúc này trời đã tối, anh lấy kính thiên văn ra và nhìn vào Mặt Trăng, -  và nhận ra rằng chẳng có con người nào trong đó cả!

"Có vẻ đúng," nhà thiên văn học nói, "Con người đã rời khỏi Mặt trăng bằng cách này hay cách khác. Hãy để tôi nhìn vào miệng của anh, và xem nó có thực sự bị đốt cháy không."

Sau đó Người đàn ông mở miệng ra và mọi người đều thấy rõ miệng đã bị bỏng rộp! Sau đó, quan tòa xin lỗi vì đã nghi ngờ lời nói của anh ta và hỏi anh muốn làm gì tiếp theo.

"Tôi muốn quay trở lại Mặt trăng," Người đàn ông nói, "vì tôi không thích trái đất này của ông chút nào. Đêm quá nóng."

"Ồ, tối nay trời khá mát mẻ!" Thẩm phán nói.

“Tôi sẽ cho anh biết chúng tôi có thể làm gì,” nhà thiên văn học nhận xét; "Có một quả bóng bay lớn trong thị trấn thuộc về rạp xiếc đã đến đây vào mùa hè năm ngoái và đã được cầm đồ để lấy hóa đơn mua vé. Chúng ta có thể thổi phồng quả bóng này và đưa Người từ Mặt trăng về nhà trong đó."

"Đó là một ý tưởng hay," thẩm phán trả lời. Thế là quả bóng được mang đến và thổi phồng lên, Người đàn ông chui vào giỏ và ra hiệu thả ra, rồi quả bóng bay lên trời theo hướng mặt trăng.

Những người dân tốt bụng của Norwich đã đứng trên trái đất và ngửa đầu ra sau, ngắm nhìn quả bóng bay ngày càng cao hơn, cho đến khi cuối cùng Người đàn ông đưa tay ra và nắm lấy rìa mặt trăng, và kìa! phút tiếp theo anh ấy lại là Người trên Mặt trăng!

Sau cuộc phiêu lưu này, anh ấy rất hài lòng khi ở nhà; và tôi tin chắc rằng nếu bạn nhìn qua kính viễn vọng, bạn sẽ thấy anh ấy ở đó cho đến ngày nay.

THÂN TRỌNG SƠN 

dịch và giới thiệu 

( tháng 11 / 2024 )

Nguồn:

https://americanliterature.com/author/l-frank-baum/short-story/the-man-in-the-moon/