THƯƠNG TÌNH CA

Dìu nhau đi trên phố vắng
Dìu nhau đi trong ánh sáng
Dắt hồn về giấc mơ vàng, nhẹ nhàng
Dìu nhau đi chung một niềm thương.
Nhịp chân êm êm thánh thót
Đừng cho trăng tan dưới gót
Chớ để mộng vỡ mơ tàn, dịu dàng
Đừng cho không gian đụng thời gian.
Đưa nhau vào cõi vô biên
Có chim uyên tình thiêng
Hát ru êm triền miên
Đưa nhau vào chốn không tên, mặc đời quên
Không bến, không thuyền, hết câu nguyền.
Dìu nhau sang bên kia thế giới
Dìu nhau nương thân ven chín suối
Dắt dìu về tới xa vời, đời đời
Dìu nhau đưa nhau vào ngàn thu.

Phạm Duy

CÔ GIÁO “ MẤT DẠY ”

Những ngày còn ngồi ghế học trò ở trường Đồng Khánh, tôi vẫn thường mơ một ngày nào đó mình sẽ đứng trước bảng đen, với phấn trắng và học trò. Mổi ngày, nhìn các cô giáo duyên dáng trên bục với những bài giảng hấp dẫn, nhất là các cô giáo Việt Văn, tôi tự nhủ Việt Văn sẽ là môn dạy tôi sẽ chọn. Tôi đã chọn học Ban C, cho dù tôi là một học sinh môn nào cũng khá khá như nhau.Xong Tú Tài, bâng khuâng giữa ngưỡng cửa Đại Học, có bạn chọn Y hay Nha, tôi lại tự hỏi hay là thi vào Y Khoa. Trong gia đình, tôi có ông anh kế đang học Y Khoa Huế.Tôi xin ý kiến.Anh tôi phát biểu: ” Đừng ngu! Con gái mà học Y Khoa khổ lắm.Học xong ra trường là hết cả nhan sắc” Lời khuyên coi bộ hợp ý với cô em ham diện.Tôi thi vào Sư Phạm. Tổ đãi, tôi đậu vào Ban Việt Hán.

Ngôi trường nằm trên khoảng đất nhìn ra sông Hương.Bên kia sông là chợ Đông Ba.Nhìn xa hơn nữa là Cồn Hến. Bốn năm qua về giữa hai Trường Văn Khoa và Sư Phạm, bọn con gái Sư Phạm Việt Hán tụi tôi cứ dung dăng dung dẻ cắp sách đến Trường.Mấy cô bạn bên ban Khoa học ghen tức với sự nhàn nhã của bọn con gái Việt văn. Lớp tôi có biết bao nhiêu cô gái mỹ miều.Kể ra không hết.cô nào cũng có sức cuốn hút các anh bạn đồng môn ( Chưa nói đến cả các Giáo sư cũng ngấp nghé nhìn các cô. Phải không các bạn.May phước cho các bạn .Nếu không thì đã phải gọi KQ là “Cô Chinh”) Nhưng đừng tưởng chúng tôi không cố gắng đèn sách trong 4 năm theo học.Có người bảo “ Học Việt văn nhưng dạy Toán” là dễ nhất trong đời làm nghề gõ đầu trẻ.Chúng tôi học Việt Hán.Bạn thử nghĩ tụi tôi phải học từng chấm từng nét rồi nào là học Tứ Thư Ngũ Kinh, “Đại học chi đạo tại minh minh đức” Khó ơi là khó.May mô, cuối năm thư tư đứa nào cũng tốt nghiệp.

Ra trường đến việc chọn chỗ dạy cũng là một suy tính gay go. Đi mô? Chọn chỗ nào? Nhìn vào số nhiệm sở được đưa ra cho Sinh viên ra trường.Có chỗ Đà Lạt là ngon nhất, anh Cam chọn trước mất rồi. Tôi bèn năn nỉ anh Cam nhường chỗ ấy cho tôi (Ý hẳn muốn làm cô giáo lãng mạn như tác giả Nguyễn Thị Hoàng trong Vòng Tay Học Trò rồi đó ) Nhưng anh Cam đã thẳng thắn trả lời.KQ thấy tôi không.Tôi phải đi Đà Lạt cho phai bớt màu da.Vậy là tôi hết đường năn nỉ.Còn có lý do nào chí lí hơn.Có người bạn là Kim Ngân lúc đó đang dạy ở Cam Ranh dụ dỗ tôi vào đó dạy.Những yếu tố như nhà cửa cư xá sạch sẽ, gần Sài Gòn, Đà Lạt, Nha Trang. KN bảo sáng Thứ Bảy dạy xong, xách va-li ra Quốc Lộ I đứng chờ xe Ban Mê Thuột về, leo lên, tối đến Sài Gòn.Hay cuối tuần ra Nha Trang tắm biển.Giáng sinh nghỉ lễ lên Đà Lạt loanh quanh Hồ Than Thở. Nghe bùi tai, tôi chọn Trung Học Cam Ranh.

Từng mơ mộng có lúc nào đó mình sẽ thực hiện ước ao giang hồ vặt. Rứa mà cái ngày Ba tôi cho xe buýt đưa cả nhà xuống Phú Bài tiển con gái út đi lập nghiệp, tôi dầm dề nước mắt.Nghĩ đến phải xa Huế, xa Kim Long, xa căn nhà bên sông, tôi buồn rã rượi. Đến Cam Ranh lại sầu thảm hơn.Ui chao, nghe rằng Thị xã Cam Ranh là một cảng lớn.Có nhà máy chế biến cát Thủy Triều.Cảng Cam Ranh là địa thế hải cảng có tầm vóc quốc tế.Nhưng khi đối diện với thực tế, tôi bổ ngửa. Đi từ Nha Trang vào, tôi nhìn thấy hai bên đường cái gì cũng hiu quạnh, nóng rát.Thị xã hiu hắt.Không phố xá.Nếu nói không ngoa chỉ là một làng ven biển.Ừ thì đúng rồi.Cư xá Cam Ranh với những ngôi nhà do Đại Hàn xây. Trường được Công binh Đại Hàn đo đạc.Tôi chẳng tìm thấy được một chút nào thơ mộng.Trình diện Hiệu trưởng xong, mấy cô bạn Đồng Khánh cũ dạy ở đó dẫn đi ăn cơm tháng.Thế là cô nàng vừa ăn vừa khóc như mưa. Thôi là hết.Từ đây tôi sẽ thành cô giáo làng, xa Huế, không có lấy được một mối tình cầm tay.Nghe như chuyện viễn vông.Cái mặt tôi mà ra đi không có “Người” đưa tiễn,.Không có cảnh “lên xe tiễn em đi chưa bao giờ buồn thế”.Tôi lúc bấy giờ lại sợ chuyện tức cười chắc là nếu phải dạy ở đây hoài ắt sẽ trở thành “Gái ống chề”

Rồi cuộc đời cũng đâu vào đó.Tôi mê nghề đi dạy.Lấy chuyện đến lớp làm niềm vui xa nhà.Học trò xấp xỉ tuổi cô giáo.Các em nữ sinh thấy tôi lẻ loi vào những ngày cuối tuần, bởi lẽ các đồng nghiệp cứ Thứ Bảy là họ về Nha Trang, nên các em tới đi chợ nấu ăn với cô giáo.Học trò tỉnh lẻ rất chân tình và thật thà. Cô giáo mới tới trường đem tới một nguồn sinh lực mới, được bầu làm Trưởng ban Văn Nghệ, cô nàng bèn dạy học trò múa, dạy học trò làm kịch, với sự tiếp tay của đám dân Huế như Kim Ngân, Kim Đôn, Thanh Chi. Tui tôi may sắm y phục, trang điểm cho các em.Thế là một buổi trình diển Văn nghệ lấy tiền giúp học sinh nghèo thành đạt với kết quả khả quan Với những học hỏi từ trường Đại Học Sư Phạm cô Giáo KQ cũng đạt được kết quả đáng kể và được một Trường Tư ở Cam Ranh cho mời dạy thêm.Thôi thế là yên ổn.Tôi bằng lòng với số phận nhưng nhất quyết không làm dâu Cam Ranh.Cũng có vài đám xum xoe nhưng e rằng không duyên phận nên tôi vẫn “ khóc lẻ loi một mình”

Tôi yêu nghề đi dạy. Tôi sống lại được thời còn được cắp sách hai buổi đến trường..Chỉ khác là tôi không phải thức khuya dậy sớm học bài..Còn vui hơn nữa là được xe xua sáng một màu chiều một màu.Tôi khéo tay nên tự may áo dài cho mình..Áo dài mặc hết tháng chưa giáp lại.Trường “làng” nên các cô giáo chẳng buồn may mặc.Tôi đã đánh thức khả năng ăn diện của các bà.Rứa là các học trò được chiêm ngưỡng các Cô khoe sắc.Nói ra thì hơi trẽn, tôi đã diện như thế nào đó mà học trò so sánh với Tú Trinh, Trang Bich Liễu. Những năm ở Cam Ranh, như Kim Đôn đã nhớ, là những năm tháng vui nhất trong đời của bọn tôi.Chúng tôi có tí tiền, đi chơi không phải xin phép cha mẹ.Sáu đứa con gái vào lứa tuổi mơn mởn ở chung một nhà.Cuộc đời đúng nghĩa màu hồng.Sáng ơi ới gọi nhau dậy, dành nhau buồng tắm.Có đứa siêng năng tập thể dục y như đang luyện tập để thi Thế vận hội.Kéo nhau đi ăn sáng và rồi lục tục tới trường. Hồi tôi mới vào Cam Ranh, mấy đứa tôi đi ăn cơm tháng.Được chừng vài tháng tôi đề nghị tại sao mình không tự nấu.Ý kiến được đồng ý.Mổi đứa nấu một ngày., tùy ý bày biện, mua sắm rồi chia đều tiền bạc.Gặp bữa cô nào siêng năng, nhanh nhẹn,chúng tôi ăn uống thịnh soạn.Nhưng cũng có lúc gặp cô chậm rì vì suốt đời nhờ Mạ lo nên chúng tôi chờ tới 1 giờ trưa chưa có miếng cơm bỏ bụng.Cuối tuần rủ nhau ra Nha Trang xem chiếu bóng.Phim hay phim dở gì cũng xem tuốt cho bỏ những ngày ở Cam Ranh khộng có rạp chiếu bóng. Noel rủ nhau lên Đà Lạt bò lên bò xuống dốc đồi Viện Đại Học, ăn mì Quảng ở rạp Ngọc Hiệp, mua áo len ở chợ Hòa Bình.Cũng có đứa cuối tuần ra đứng chờ xe ở Quốc Lộ I bay về Sài Gòn thăm người yêu.Tôi xa nhà lúc 26 tuổi.Cũng không phải quá trẻ để đau khổ vì tình.

Cuộc đời dâu bể.Tôi lại bỏ cha mẹ, bạn bè ra đi theo tiếng gọi của con tim.Đây thật là chia lìa đứt ruột.Bước chân xuống thuyền nước mắt như mưa. Tôi đã thầm khấn vái xin cha mẹ tha lỗi cho đứa con gái nhỏ của họ.Lòng đau như cắt!Nghĩ đến chuyện biết bao giờ mới gặp lại người thân.Cảng Cam Ranh lùi dần trong bóng tối,.. Nhìn lại ngôi trường mình đã dạy.Ôi thôi rồi từ nay tôi sẽ “mất dạy”

Từ sau năm 1978, đời sống ở xứ người phải lao động cực lực. (Bây giờ tôi chợt nghĩ lại mới thấy giật mình là mình ở Mỹ còn lâu hơn ở quê nhà.)Tiền kiếm được giúp chị giúp em.Thay đổi cách sống như lật bàn tay xấp ngửa.Khí hậu khắc nghiệt quá đối với tôi Người tôi xanh xao như con tép.Những buổi đi làm về khuya, tuyết trắng đầy đường làm tôi nhớ nhà nhớ Mạ, nhớ Trương Trung học Cam Ranh và bọn học trò nhỏ.Thèm vô cùng những buổi đến trường..Phấn trắng bảng đen.Nhớ Cam Ranh nắng rát đìu hiu.Có người khuyên tôi đi học lại để làm cô giáo.Ôi lam nghề giáo ở đây không như bên nhà trước kia.Học trò không thân thiết, lạt lẽo.Thôi đành “Thày Giáo tháo giày” kiếm ăn bằng nghề khác.Các bạn tôi ơi! Các bạn được làm Thầy, làm Cô.Các bạn hơn tôi nhiều lắm.Các bạn đã có quá nhiều niềm vui tư nghề gõ đầu trẻ.Ví dầu có phép lạ, quả đất xoay tròn ngược lại, tôi chỉ xin cho tôi làm cô giáo Việt văn, vui đời gõ đầu trẻ.Ước mơ quá xa vời. Nếu có chỉ là trong mộng.

K. Q.